Kimi değil çoğu zaman ikili sohbetlerde veya kalabalık ortamlarda akıl ile zekâyı tartışırız.
Akıllı mı olmak iyi yoksa zekâlı mı?
Akıl ile zekâ arasında fark var mı?
Hangisi daha iyi
Yoksa ikisi de aynı şey midir?
Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz dostlarımız vardır elbet.
Akademisyen ve işin ehli insanlar
Onlara da gerek kalmadan sosyal medyada küçük bir araştırma yaparsanız birçok bilgiye ulaşırsınız.
Aslında zekâ ve akıl birbiriyle çok bağlantılı fakat aynı anlama gelmeyen iki kavramlardır.
Zeki bir insan akıllı ya da akıllı bir insan zeki olmayabilir,
Akıl somut olarak ölçülemez.
Akıl herkese eşit olarak paylaştırılmış gibi görünse de herkes ‘akıllı’ sıfatıyla anılmaz.
Akıllı bir insan doğru ve yanlışı, yalan ve gerçeği ayırt edebilme yetisine sahiptir. Yaş ilerledikçe, olgunlaştıkça, akıl da gelişir.
Ama bazılarında farklı bir durum olarak yansıyabiliyor.
Ters orantılı da olabiliyor
Peki "Akıllı kişi, doğru olanı seçen ve doğru olanı yapan kişidir" demek mümkün mü?
Tartışılır.
Zekâ ise etik bir anlam taşımaz.
Nötrdür.
Bilindiği üzere IQ testi ile ölçülebilir ve her insanda eşit bulunmaz.
Zekâ beynin algılama hızıdır.
Kiminde az, kiminde fazla, kiminde geriliği vardır.
Bu durumda zekânın daha teknik, akılın ise daha etik bir boyutu olduğunu söylemek mümkün.
Zekâ; bir olayı önce anlama, ilişkileri kavrama, yargıda bulunma, daha sonra açıklayarak çözme yeteneğidir.
Bir besteci eserini aklı ile değil, zekâsıyla yaratır.
Ama aynı besteci, en basit matematik sorusunu çözemeyebilir.
Sesli ve sessiz harfleri bilemeyebilir.
Zeki bir insan çözüm üretebilir, akıllı olan ise ürettiğini olumlu yönde uygulama kabiliyetine sahip kişilerdir.
Akıl, gördüğünü, işittiğini ve dokunduğunu kayıt eder.
Zeki olan kişinin ise; her zaman kendine, derinden bir güveni vardır.
Ne zaman istersem öğrenirim dediğinde, çoktan treni kaçırabilir de.
Aynı tavşan ve kaplumbağanın yarış hikâyesinde olduğu gibi.
Zekâ ile okulda, akıl ile hayatta başarılı olunur.
Akıllı insan, başarılı olunca mutlu olur, zeki insan mutlu olunca başarılı olur.
Akıllılar aptallardan geçinir, zekiler ise kendi başlarının çaresine bakar.
Bir sayfa süren bir problemi önüne koysam zeki adam çözer... Akıllı adam ise, "işim var," der çeker gider.
xxx
FIKRA
Gümrük kapısından bir İngiliz, bir Fransız, bir Türk geçmek için bekliyorlarmış.
Gümrük görevlileri valizlerini kontrol etmeye başlamış.
Önce İngiliz'in valizine bakmışlar. İçinden 7 tane don çıkmış.
"Niye 7 tane?" diye İngiliz'e sormuşlar.
O da "Haftanın 7 günü var. Hepsi için bir tane. Pazartesi, Salı, Çarşamba..." demiş.
"Vay be! Helal olsun medeniyete, temizliğe bak adamlardaki."
Sıra Fransız'ın valizine gelmiş, açmışlar bakmışlar 8 tane don.
"7'yi anladık da, niye 8?" diye sormuşlar.
Fransız "Pazartesi, Salı, Çarşamba... Her gün için bir tane, bir tane de ne olur ne olmaz diye yedek aldım" demiş.
"Vay be! Adamlardaki temizliğe medeniyete bak!" demiş görevliler.
Sıra Temel'e gelince açmışlar bakmışlar tam 12 adet don.
"Vay be! Ne varsa bizim insanımızda var. Şu medeniyete, şu temizliğe bak!"
Sormuşlar "Neden 12 adet?"
Bizimki cevap vermiş "Ocak, Şubat, Mart, Nisan.... devam etmiş
Sonuç olarak
Allah herkese akıl, fikir ve zekâ versin.
Mutlu bir hafta diliyorum.
