500 yılı aşkın bir geçmişe sahip olan Bakkaloğlu ailelerini bir arada tutmak ve her yıl toplanarak hasret gidermek için yapılan 20.kurultay Vakıf başkanı Bilecik emekli Müftüsü Necdet Bakkaloğlu` nun kur?an-i kerim okuması ile başladı. Orman müh. Dr. Murat Bakkaloğlu, vakıfla ilgili açıklamalarda bulundu. Kimya mühendisi Murat Bakkaloğlu?da vakıf bünyesinde kurdukları gençlik komisyonlarından ve çalışmalarından bahsetti. Adapazarı emekli Müftüsü Mustafa Bakkaloğlu?da Vakıfların ve sıla ı rahimin faziletlerini anlatti.
Konuşmalarıdan sonra yöremizin sanatçılarından Of?lu Dursun Dereli`nin anlattığı fıkralarla ve Kemençe eşliğinde söylediği türkülerle, katılımcılar uzun sure horon oynayarak gönüllerince eğlendiler.
Yemek ikramından sonrada kurultay?da gençlerin ve çucukların kaynaşmasını sağlamak için Halat çekme, çuvalla yürüme yarışmaları düzenlendi. Dereceye girenlere çeşitli hediyeler verildi.
Programda, 20 yıllık geçmiş kurultay fotoğrafları sergisi açıldı.
Bakkaloğlu ailelerinin 21.Kurultayda görüşme dilekleri ile sona erdi.
BAKKALOĞLU AİLESİNİN ANA YERLEŞİM BÖLGELERİ
Nefs-i Paçan (Bugünkü adıyla Maraşlı) Köyü
Bu köydeki Bakkaloğlu ailesine ait araziler köyün en güzel ve iskana müsait olan mahallesinde idi. Halen Lütfullah Efendi?nin evi merkez kabul edilirse, Laganos Mahallesinde Düzce?ye göç eden Mustafa Efendi?nin dedesi Karamehmetler, daha sonra Kufomat(Çukurgöz) lakabı ile anılan bu aile mensupları, mevcut arazilerini yeğenleri olan Bulaoğlu Muhammet Efendi?ye satarak,Düzce İli Kaynaşlı İlçesine bağlı Sığırlık Köyü?ne yerleşmişlerdir. Osmancelep Konağı civarında meskun bulunan Tumbul Muhammet Efendi?de arazisini Osmancelep Cevat Efendi?nin dedesine satarak o da Sığırlık Köyü?ne muhacir olmuştur.
Zamanın Of Kadısı olan Aksak İsmail Hakkı Efendi?nin oğlu Mehmet Efendi de Nefs-i Paçan Köyü?nden Şinek-Paçan (Bugünkü adıyla Ataköy Beldesi) köyüne göçmüş ve Ataköy Beldesi?ndeki halen eski Of Müftüsü müteveffa Hüseyin Sabri Efendi?nin torunu olan Ahmet Hamdi BAKKALOĞLU?nun oturduğu hanede yaşamıştır. Müderris olan Mehmet Efendi, Mimilos (Bugünkü adıyla Yukarı kumlu) köyünden Zayıfzade Hüseyin Efendi?nin kızı Asiyeden doğma Fatma Hanım ile evlenmiş, Şinek Köyünde vermiş olduğu hizmetleri takiben Of İlçesi Küçükpazar (Kıyıcık Nahiyesi) yakınındaki Kel Ali (Bugünkü adıyla Güresen) Medresesi?nde hizmet vermeye başlamış ve burada vefat etmiştir. Kitabeli olan kabri (Mezarı) bu köydeki caminin önünde bulunmakta olup, çevrenin ünlü bir ziyaretgahıdır.
Nefs-i Paçan Köyündeki Lütfullah Efendi arazileri civarında oturan Topal Muhammet Efendi, arazilerinin bir kısmını akrabalara, diğer kısmını ise Zazoğulları?na satarak Mimilos (Kumlu) köyüne göçmüştür. Topal Muhammet Efendi 10 yıl süreyle Haros Köyü?nde ders okutmuş, oğlu Mehmet Efendi?yi de okutarak icazet aldırmıştır. Mehmet Efendi de oğulları Ağma Hafız Ahmet ve Süleyman Efendi?lerin hocasıdır. Topal Muhammet Efendi, Cumhuriyet Dönemi ilk milletvekillerimizden Gedik Süleyman Efendi ile birlikte Rüştiye tahsilini İstanbul?da yapmıştır. Bakkalzade Süleyman Efendi, Kamil Efendizade Bıçakçı namı ile bilinen Kamil Efendi?nin de hocası olup, uzun süre Ankara-Haymana civarında imam olarak hizmet vermiştir.
Süleyman Efendi?nin oğlu merhum Hilmi Bey, ailemizin Cumhuriyet Dönemi Mektepli öğretmenlerimizin ilklerindendir.
Yine Mimilos köyünde meskun Topal Muhammet Efendi?nin amcazadesi Mustafa Efendi, Anoso (Bugünkü ismiyle Çambaşı) Köyü?ne giden yol üstündeki çayırlık mevkiinde etmekte iken buradaki arazilerini satıp, Şinek-Paçan Köyü?ne göçmüştür. Şinek köyünde Fuçi lakabıyla anılmış, aynı lakapla anılan oğlu Ahmet Efendi, 1. Dünya Harbi ve Rus İşgali sırasında Adapazarı?na göç eden Muhittin Efendi oğlu Numan Efendi?den ev ve arazilerini satın alarak, Şinek Köyü?nün bu en güzel yerinde yan yana iki Bakkaloğlu hanesinden birisinde yaşamıştır. Fuçi Ahmet Efendi, Şinek Köyü?nden Kumuloğulları kızı Huriye hanım ile yapmış olduğu evliliğinden Mehmet ve Fahrettin isminde iki erkek evlat sahibi olmuş ancak bunlardan merhum Mehmet Efendi Mustafa, çok genç yaşta geçirmiş olduğu bir trafik kazası neticesinde, Ahmet ve Hidayet hanım ismindeki üç çocuğunu yetim bırakarak vefat etmiş olup, mezarı Ataköy Beldesi Merkez Camii?nin kıble tarafında aynı kazada vefat etmiş olan arkadaşlarından ikisi ile yan yana bulunmaktadır. Merhum Fahrettin Bey ise; Polatlı ilçesinde uzun yıllar elektrik tesisat ve taahhüt işleriyle meşgul olmuş ve 1986 yılında vefat etmiş olup, oğullarından Kemal, Fahrettin ve Ömer isminde iki erkek ve bir kız çocuk sahibi, Antalya?da yaşamakta ve baba mesleğini devam ettirmekte, Kenan sağlık sorunları sebebiyle halen Vakıf Merkezinde kalarak emekliliği beklemekte, kızı Ayla Hanım, Polatlı?da evli bulunmaktadır. Merhum Mustafa(Müteahhit) Bey 2006 yılında kanser rahatsızlığından vefat etmiş olup, Mehmet, Murat isminde iki oğlu ve Matematik öğretmeni olan 1 kız evladına sahiptir. Mehmet Ankara?da serbest çalışmakta, Murat ise engelli olup, bakıma muhtaç halde annesi ile yaşamaktadır.
Görülüyorki, BAKKALOĞLU AİLESİ zaman içinde süratle büyümekte ve adeta kabuğunu kırarak ilk yerleşim yeri köyden yeni yerleşim bölgelerine doğru göç ederek yerleşmektedir.
Bu bağlamda, Mimilos köyünden Bakkalzade Süleyman Efendi?nin oğlu Öğretmen Hilmi Bey, Çaykara?dan Adapazarı?na nakil yaptırmış, Karasu ilçesi Sinanoğlu İlkokulu öğretmeni ve 16 yıl 1 aylık hizmeti var iken rahatsızlanarak 11Mayıs 1952 tarihinde vefat etmiştir.Mezar taşına aşağıdaki ibare yazılıdır.
İşte göçtüm dünyadan Ahirete
Oku bir Fatiha, gönder bu rahmete,
Akibet, geleceksin sen de bu gurbete.
Muallim Hilmi BAKKALOĞLU (1913-1952)
Hilmi Bey?in çocuklarından merhum Güngör Bey, Elektrik Mühendisi olup, Eczacı Şengül Hanım ile evli, Mehmet, Kenan ve Metin isminde üç erkek ve bir kız evladına sahip, Kenan ve Metin Bey?ler Adapazarı?nda serbest çalışmaktadır. Hilmi Bey?in eşi Şükriye hanım Adapazarı?nda kardeşi Nihat bey ile birlikte oturmakta, kızı , Rize İkizdere eşrafından değerli bir insanla evli olup, İstanbul?da ikamet etmektedir.
GÖÇLER VE YENİ YERLEŞİM BÖLGELERİ
Şinek köyü müderrisi iken Of İlçesi Kıyıcık Nahiyesi Kel Ali (Güresen) Medresesi?nde müderrislik yapmakta iken vefat etmiş olan Merhum Mehmet Efendi, Şinek köyünde iken Tahir, İsmail Hakkı, Numan, Muhammet ve Hüseyin Sabri isminde 5?erkek ve Ayşe isminde 1?i kız olmak üzere 6 evlat sahibi idi. Erkek evlatların hepsi merhum efendiler, zamanın ilmiye sınıfına mensup olup, kendilerini kabul ettirmiş idiler. Ayşe hanım Nefs-i Paçan Köyünden Kadızade Of eski müftüsü Muhammet Bahauddin Efendi ile evlenmiş ve soyundan değerli eğitimcilerden merhum Kemal ULUSOY ve Kemal Bey?in oğlu Samsun eski milletvekili Nüzhet ULUSOY ilk akla gelenlerdir.
Merhum Müderris Mehmet Efendi?nin 5 oğlundan her biri iyi yetişmiş birer müderris olmuş ve Şinek köyü?ndeki arazilerin de yetersizliği sebebiyle, Rize?den Giresun?a kadar beş ayrı bölgede medreseler kurarak müderrislik yapmışlardır.
En büyük evlat Merhum Müderris Hacı Tahir Efendi, Sürmene Göneşera (Bugünkü adıyla Beşköy) Medresesini kurarak burada ders okutmuş, Şinek köyünden ayrılıp, Vahdanç (Bugünkü adıyla Koldere) köyü Hadi pazarı yakınındaki Derelik Mevkiinde yerleşmiş ve hac görevi sırasında Hicaz?da vefat etmiştir. Hacı Tahir Efendinin oğulları Müderris Mustafa ve Ahmet Efendiler müderrislik yapmak üzere Görele ilçesine bağlı Türkelli Köyü?ne yerleşerek köyün ilk camisini de inşa etmişler, ayrıca, Elevi Deresi?nde Çanakçı ve Ziva isimleri ile iki medrese kurarak bumedreselerin müderrisliklerini yapmışlardir. Halen Görele halkı Müderris Bakkalzade Mustafa Efendi?nin soyuna Büyük Efendigiller, Müderris Ahmet Efendi?nin soyuna ise Küçük Efendigiller lakabıyla hitap etmektedirler.
2. oğlu Of ve çevresinde Ulema Reisi unvanı ile bilinen müderris İsmail Hakkı Efendi, Tonya Kumyatak (Bugünkü adıyla İskenderli Beldesi) Medresesi?nde müderrislik yapmış, ilk yıllardan itibaren eser vermeye başlamıştır. İlk eseri; İslam Ansiklopedisi Kütüphanesinde kayıtlı olup, ansiklopedinin 4. Cildi 535. Sahifesinde el yazmaları arasında belirtilmektedir.
3. oğlu Numan Efendi, çok iyi tahsil görmesine rağmen 21 yaşlarında vefat etmiştir.
4. oğlu Muhammet Efendi, Of-Solaklı Mahallesinde ders vermeye başlamış ve Karahüseyinoğlu Hacı Ali Efendi Kızı Gülşişe Hanım ile evlenerek Of Merkezine yerleşmiştir.
3 oğul büyük müderris İsmail Hakkı Efendi, Vahdanç (Bugünkü adıyla Koldere) köyünde Canoğlu Kasım Ağa?nın arazilerini satın alarak, buraya yerleşmiş ve Şinek köyü?nden ayrılmış uzun yıllar Of İlçesi Çufaruksa (Bugünkü adıyla Uğurlu) Köyü Medresesi?nde müderrislik yapmış Of Müftülüğü görevine seçilmiş olmasına rağmen Müderrislik yapmayı tercih etmiş ve Müftülük görevini en küçük kardeşi Hüseyin Sabri Efendi?ye bırakmış, Kabri en küçük kardeşi ile yan yana Şinek Köyü Merkez Camii?nin Doğu kısmında bulunmaktadır .
5. ve en küçük oğul Müderris Hüseyin Sabri Efendi, annesi Zayıfoğlu kızı (Zayifina) ile birlikte Şinek Köyü?nde kalmış, tahsilini müteakip, müderrislik ve iki dönem Of Müftülüğü yapmış, Müftülüğü sırasında Kel Ali?de Osmanlı-Rus muhaberelerinde Lazistan Havalisi Kumandanı Mirliva Ahmet Avni?nin emirnamesi ile topladığı milis kuvvetlerle Ruslara karşı 22 gün süren direnişi gerçekleştirmiştir.
Nefs-i Paçan Köyü?nde 5 Nisan 1859 senesinde dünyaya gelen Hasan Efendi oğlu Fadime Hanım? (Ömerina) dan doğan Tumbul Muhammet Efendi, babasının 93 (Rumi: 1293, Miladi 1877-1878) Osmanlı-Rus harbine iştirak etmesi ve şehit olması neticesinde yetim kalmış, Dedesi Muhammet efendinin himayesinde tum tum tum denilerek oynatılması sebebiyle Tumbul lakabını almıştır. Sihhatli ve cesurluğu ile Osmancelepzade İbrahim Ağa?nın dikkatini çekmiş, onun muhafız bendesi, umumi katibi olmuştur.Ev ve arazileri İbrahim Ağa?ya yakın idi. 1901 senesinde bütün gayrimenkulünü Osmancelepzade Cevat Efendi?nin dedesine satarak Paçan köyünü terk edip, Düzce ili Kaynaşlı ilçesi Sığırlık Köyüne 150 Altın ile yerleşmiştir.Dul kalmış olan annesi Çasba mevkiinde mukim Ömeroğulları kızı Fadime Hanım (Ömerina)Müderris Mustafa Efendi ile evlendirildi. Kufomat lakaplı Hafız Mehmet Efendi?nin babası olan Müderris Mustafa Efendi?nin bu evliliği aile içinde hoş karşılanmamıştır. 1936 yılından önceki hayatında 3 evlilik geçiren Muhammet Efendi, önce Seydaroğulları kızı Ayşe hanım(Seydarina) ile evlenmiş, bu evlilikten Ömer, Hasan ve Şahsene ismindeki çocukları olmuştur. Ayşe Hanım?ın vefatıyla baldızı Seydarina İrve Hanım ile evlenmiştir. Tumbul Muhammet Efendi 3. Evlilğini Bulaoğlu Mustafa kızı Ayşe?den doğma Hafize Hanım ile yapmış, bu evlilikten de Ayşe, Samut Süleyman, Mustafa, İbrahim, Havva ve Mehmet Emin doğmuştur (Muhacirlik, yetimlik, şehitlik ve çok evlilikler ailemizin kaderi olmuş ve huzur vermemiştir).
Tumbul Muhammet Efendi 1936 yılında Sığırlık Köyü?nde vefat etmiş olup, kabri eşi, annesi Ömerina Hanım ve oğlu Samut Süleyman ile bir aradadır. Düzce kökenli başarılı ticaret ve ilim sahibi akrabalarımız bu yetimin soyundandır.
Tumbul Muhammet Efendi?nin oğullarından biri Mustafa Efendi?dir. Mustafa Efendi Şadiye Hanım ile evlenmiş olup, Mahmut, Cavit, Hamza ve Hilmi isminde oğulları ile 1 kızı olmuştur. Mustafa Efendi?nin çocukları, bütün imkanlarını kullanarak çocuklarını önce Türkiye?de sonrada Amerika?ya ilim tahsiline göndermekle, örnek bir BAKKALOĞLU AİLESİ davranışı göstermişlerdir. Bu aileden Amerika?da eğitim almış olanlardan ilk akla gelenler; Hacı Mahmut oğlu Gazi Üniversitesi İşletme Fak. Mezunu Yrd. Doç. Dr. Mehmet BAYKAL, Hacı Hamza oğlu Elektronik Müh. Mezunu Adnan BAYKAL, Hacı Ömer Efendi torunu Mısır El Ezher Üniversitesi Mezunu Saim BAKKALOĞLU?dur.
Mustafa Efendi?nin çocuklarından;
Hacı Mahmut BAYKAL, 1932 yılında Düzce?de doğmuş, dayısı Hacı Süleyman BAKKALOĞLU?nun kızı Müzeyyen Hanım ile evlenmiş, bu evliliğinden Kemal, Dursun, Avni ve Mehmet isimlerinde 4 oğlu ile Zehra ve Avniye isimlerinde2 kızı olmuştur. Hacı Mahmut BAYKAL, düzenlemiş olduğu Hac organizasyonları ve başarılı hizmetleri ile halkın sevgi ve saygısını kazanmış, Düzce İli Fatih Sokağında ikamet etmekte, Büyük Cami karşısındaki dükkanında ticaretle meşgul olup, Düzce?ye bağlı Ballıca ve Bayramcı köylerinde yerleşime müsait arazilerin de sahibidir.
Hacı Mahmut BAYKAL?ın oğullarından Dursun BAYKAL, Ağa Köyü?nden İbrahim İbrahimoğlu Bey?in kızı Semra Hanım ile evli, Abdüssamet isminde bir oğlu ve 2 kızı olup, İmam Hatip Lisesi mezunu, Düzce?de Akçakoca Caddesi üzerindeki aile ticarethanesinde toptan bakkaliye konusunda ticaretle meşgul olmaktadır.
Avni BAYKAL, Karnaba?lardan Hacı Veysel oğlu Ahmet Kızı Nagihan hanım ile evli ve iki erkek çocuk sahibi olup, İmam Hatip Lisesi mezunu, ticaretle meşguldür. Avni BAYKAL büyük oğluna Hüseyin ismini vererek, genç yaşta 1993 yılında bir motorsiklet kazasında vefat eden Cavit Efendi?nin oğlu Hüseyin?in yaşatmak istemiştir.
Mehmet BAYKAL, Bakacak Köyü?nden Rıza Bey?in kızı Nur Hanım ile evli, Ağabey?leri gibi İmam Hatip Lisesini bitirmiş, sonra da Gazi Üniversitesi İşletme Fakültesi, Fairleigh Dickinson University?de İşletmecilik Yüksek Lisansı, Rennselaer Polytechnic Instıtute?de Doktorasını tamamladı, Halen Karaelmas Üniversitesi Öğretim Üyesi olarak görev yapmakta ve sahip olduğu ticaret ruhu sayesinde çeşitli firmalara da danışmanlık yapmaktadır.
Nefs-i Paçan Köyü?nden Düzce-Kaynaşlı İlçesi Sığırlık Köyü?ne göç eden Bakkalzade Müderris Mustafa Efendi?nin 4 oğlu vardı. Oğullarından Numan, iyi eğitim görmüş, evlenme çağına geldiğinde Babası onu Of Merkezinde mukim merhum Müderris Muhammet Efendi?nin kızı Fatma Hanım ile evlendirmek istenişti. Gençler de birbirlerini çok seviyorlardı. Ama Şehir (Çarşı) sayılan Of?tan Bir dağ köyünü andıran Paçan Köyü?ne nasıl kız verilirdi? Ama gönül bu kural dinlemiyor ve Molla Numan kararlı idi ve yanık şiirleri ile duygularını dile getiriyordu.
Bazen kalkar bakarım odam penceresinden
Çok maharetler çıkar Solaklı Deresinden.
?diyerek 30 Km. uzakta olan sevgilisi Fatma Hanım İle konuşur gibi olurdu. İşte bu aşkın kavuşma ile neticelenebilmesi 30 sarı lira?nın teminine bağlı idi. Baba Müderris Mustafa Efendi bu paranın temini için Bolu civarında gurbette olduğu sırada Sığırlık Köyü?nü beğenmiş ve buraya göç etmeyi planlamıştır. Gençler için şanlı şöhretli bir düğün yapılmış, Fatma Hanım Paçan Köyü?ne gelin olarak gelmişti. Molla Numan, Ramazan sebebiyle Trabzon?da Kürsüde vaiz etmektedir.
?Kimseye kuyu kazma, çünkü sen bir beşersin,
Kazarsan derin kazma, belki kendin düşersin??.
Dediği sırada heyecanlanır ve kalp krizi geçirerek ansızın vefat eder. Bu acı ölüm sebebiyle çok müteessir olan babası Müderris Mustafa Efendi, Of İlçesi sınırlarını terk ederek Sığırlı Köyü?ne yerleşir.
İkinci oğlu Kasım Çanakkale?de şehit olmuştur. Üçüncü oğlu Hafız Mehmet Efendi, şair ruhlu bir kişi olup, memleket hasretini şiirleri ile dile getirmekle bilinmektedir. 3. Oğlu icazetli hoca olan Hoca Sait Efendi?dir. Hacı Sait Efendi?yi Ahmet Çavuş, İbrahim, Abdullah ve Numan BAYKAL?lar evlatları olarak temsil etmektedir.
Haber kaynağı: Çaykara Gündem Gazetesi