100.Yılında, Çaykara`dan Sarıkamış`a

 100.Yılında, Çaykara`dan Sarıkamış`a



Çaykara Kaymakamlığının düzenlediği ?100.Yılında Çaykara?dan Sarıkamış?a? konulu panel Halk eğitim salonunda yapıldı 

Çaykara?da eğitim gören lise öğrencilerine bilgilendirmek için Halk Eğitim salonunda gerçekleştirilen panele Çaykara Milli Eğitim Müdürü Ahmet Çamurali, öğretmenler ve öğrenciler katıldı.
Panele konuşmacı olarak katılan Eczacı Necdet Durgun, Sarıkamış Kuşatma Harekâtının sebepleri, başlaması ve olumsuz neticelenmesi ile ortaya çıkan sonuçları ve Çaykara ile olan bağlantısı hakkında bilgi verdi.Panelin açılış konuşmasını yapan Çaykara Milli Eğitim Müdürü Ahmet Çamurali, ?Necdet Durgun ağabeyimizi sadece eczacı olarak tanımadıklarını ifade ederek, geçmişte Çaykara?da zor şartlar altında eğitim ve öğrenim gören ve şu anda Vali, Kaymakam, profesör, doktor ve mühendis ve öğretmen olan birçok insanımızın yetişmesinde büyük emekleri vardır. Eğitim hizmetlerinin yanında Çaykara?dan yanına gidip sağlık alanında yardımcı olmadığı insan neredeyse yok gibi. Bu konuda da kendisine tekrar teşekkür ediyorum, "dedi.Daha sonra söz alan Eczacı Necdet Durgun, yörenin bir çocuğu olarak 1973 yılında Fakülteyi bitirdikten sonra Çaykara?ya geldiğini dedesinin arkadaşlarıyla birlikte arkadaşlık yaptığını söyledi. Sarıkamış Kuşatma Harekâtının Türk edebiyatına ve şiirine yansımasından sonra yakılan ağıtlar, söylenen şiirler ve türkülerden örnekleri değerlendiren Durgun, kendisi ile birlikte salonda duygulu anların yaşamasına neden oldu.ÇANAKKALE VE SARIKAMIŞ BÜYÜK TARİHSEL OLGULARDIR
Durgun, Çaykara?da 17 yıl eczacı olarak çalıştıktan sonra 1990?da yılında Trabzon?a taşındım. Burada Çaykaraya ilişkin o kadar çok öykü, o kadar çok anı dinledim ki, sonra onları bir zincirin halkaları gibi bir diğerine bağlayınca çok değişik alanlarda kitaplar oluşturabilecek anılar dizisi oluştu bende. Ve onları sizlerle paylaşmam gerekiyordu mutlaka. Bu anılar dizisini Sarıkamış?ı Türk tarihinde önemli bir dönüm noktası olan Çanakkale?yi Trabzon?da değişik okullarda değişik derneklerin düzenlediği sunu programlarında arkadaşlarımla paylaştım. İlgi gördüler. Çaykara?nın çocuklarıyla da paylaşmak istedim. Benim mesleğim eczacılık bu işler biraz Tarih bilgisi görgüsü gerektirir. Benimle ne ilgisi var diye düşünebilirsiniz. Ama Tarih bilgisinden daha önemli olan bir şey var. O da Tarih bilinci. Geçmiş olayları iyi kavrarsan onlardan ders almasını bilirseniz, geçmişte bizim toplumumuzun ya da başka toplumların kendimizin ve başka şahısların düştüğü hatalara düşmeyiz ve bu hataları tekrar etmeyiz. Onun için tarih bilinci çok önemli. Sarıkamış?ta, Çanakkale?de bilinç açısından bize çok fazla dersler verecek büyük tarihsel olgulardır. O yüzden ilgi duydum. Çaykara?dan, Solaklı vadisinden, Of?tan, Trabzon?dan binlerce insan Sarıkamış savaşına katılmış ve geriye dönmemişler.ŞEHİTLERİMİZE KARŞI VEFA BORCUMUZ VARDIR
Birinci dünya savaşı 1914 yılında başladı. 1915 Osmalı?yı,Türkiye yi ve bizi en çok sarsan yıllar olmuştu. Geride bıraktığımız yıl ile içinde bulunduğumuz yıl, savaşın başlamasının ve özellikle Sarıkamış ile Çanakkale?nin 100 Yıl dönümü. İnsan erdemlerinin üzerinde bulundurduğu şey vefa borcudur. Bu da iyilik bilmek, değer bilmektir. Susadığınız bir zaman size birisi bir bardak su verse ve siz sonra ömrünüz boyunca o adamın kapısına su taşısanız onun borcunu ödeyemezsiniz. Bugün böyle Cennet bir ülkede yaşayabilme mutluluğunu, Sarıkamış?ta, Çanakkale?de, Yemende ve daha birçok yerlerde bizim için şehit olan, çocukları ve torunları olarak ve yüzlerce yıl bu topraklarda büyüyecekler için onları anarak, onların ruhlarını şad ederek, ruhları için dualar ederek ödemeliyiz.BEKİROĞLU AHMET BÜTÜN ÇAYKARA?NIN ONUR MADALYASIDIR
Sarıkamış ile Çaykara arasında çok önemli bir bağlantı vardır. 19 yüzyıl ile 20 yüzyıl arasında yaşayacak olan Çaykaralı bütün delikanlıları bu savaşta kaybettik.  Bugün Sarıkamış?a gitseniz orada dikilen şehitler anıtında Akdoğan köyünden, Bekiroğlu Ahmet?in adıyla karşı karşıya gelirsiniz. Ama Bekiroğlu Ahmet bütün Çaykara?nın sizin, bizim onur madalyası gibi o şehitler anıtında asılı kalıyor ve tarih boyunca da asılı kalacaktır. 

SARIKAMIŞ SONU FELAKETLE BİTEN BİR HADİSEDİR
Savaşın adı Sarıkamış ama ne yazık ki bir Savaş olamamış. Sarıkamış Harekâtı, Birinci Dünya Savaşı?nda Kafkas cephesinde yaşanan ilk ve en büyük kara harekâtı olarak tarihindeki yerini almıştır. Harekâta katılan insan, kullanılan malzeme ve sonuçları itibariyle büyük ümitlerle başlayan ama sonu felaketle biten büyük bir hadisedir.

Osmanlı o dönemlerde birçok toprak kayıpları vermişti. Onların bir kısmını geri alabilmek ve çıkacak olan bu savaşta hiç değilse toprak kaybetmemek için savaşa girmek istiyordu.  Osmanlı Sarıkamış savaşına Ağustos?un başlarında yaptığı hazırlıklardan dolayı askerlerimizin üstünde yazlık elbise vardı.  Kış ayına kadar tüm askerler Erzurum?a topladı. Bu esnada bile üzerlerinde hala yazlık elbiseler, karınlarını doyuracak ekmek yoktu.  Erzurum?a bağlı 3.Ordunun 3 kolordusu var. 9-10 ve 11?nci kolordu vardı. Savaşa bu üç kolordu ile gireceğiz. 10 kolordu, samsundan yola çıkıyor. Yol boyunca askerlik çağına gelmiş ve gelmekte olan tüm gençleri toplayarak gelip Erzurum?un tortum ilçesine yerleşiyor. Tortum Erzurum?un hemen kuzeyinde bir yer. Ruslarla bizim askerler çok yakında yüz yüze duruyorlar. İstanbul?dan hiç Erzurum?u görmemiş hiç oranın Coğrafyasını bilmeyen,  oranın iklimini bilmeyen komutanlarla birlikte bir plan yapıyorlar. Diyorlar ki, 11?nci kolordu Rus kuvvetlerini Hasan Kalede karşıdan karşıya meşgul edecek. Ruslar 11?nci kolordu ile burada oyalanırken, biz 9 ve 10?ncu kolorduları Rus kuvvetlerinin kuzeyinden doğuya doğru yürüteceğiz. Peki, bu olur mu? Olabilir mi?  Enver paşa o dönemlerde Kasım ayında Erzurum?a gelir şartları bir gözden geçirir bu koşullarda Erzurum savaş olabilir mi, olamaz mı, onu rapor edecek İstanbul?a ve onlarda buna göre karar verecekler. Enver Paşa?nın göreceği Küçük bir birliğe kışlık elbiseleri giydirerek tüm askerlerin o şekilde hazırmış gibi gösterirler, ama ne yazık ki diğer askerlerimizin durumu içler acısı. Ama her şeye rağmen askerin durumunu iyi olduğuna dair rapor yazılıyor. Ve harekâta karar veriliyor. O dönemlerde Sarıkamış Rus ordularının ikmal yeriydi. Rus ordusunun gerek silah, gerekse yiyeceklerinde hiçbir sıkıntı yoktu.ASKERLERİMİZ DONARAK ŞEHİT OLMUŞLAR
Harekât Aralık ayında başlayacaktı o sırada İstanbul hükümeti elindeki  imkânları yola çıkarır. 1914 Kasımın başında İstanbul?dan Kışlık giyecek, silah ve yiyecekler gemilerle yola çıkarlar. 3 Kasımda Zonguldak önlerine gelirler ve Rus gemileri bizim 3 gemimizi orada batırırlar. Cepheye gelecek olan tüm malzeme denizin dibine iner. Buna rağmen savaş kararı alınmıştır, plan işlemeye devam ediyordu. Ama o dönemde yaşanan kış yüzyıl boyunca yaşanmamıştı. -40 derecelere ulaşan dağların üzerinde soğuk havalar yapıyordu. 3500 metre yükseklikte dağlara doğru başlanan harekâtta birçok kayıplarımızı donarak kaybediyoruz. İki kolordunun toplamı 75 bin askerinin neredeyse tamamı düşmanla karşılaşmadan donarak şehit oluyorlar.GEÇMİŞLE GELECEĞİN KÖPRÜSÜ TARİH BİLİNCİ İLE KURULUR
Bu olayın niçin Çaykara ile ilgili; 3.Orduya çok fazla yedek asker toplanarak ordunun birlikleri oluşturuldu. Bunların büyük bir bölümü Trabzon?un köylerinden ve Çaykara?dan giden gencecik insanlardır. Biz çok büyük gençlerimizi orada bıraktığımız için Sarıkamış Çaykara ile bu kadar ilgilidir diyoruz. Dünyanın neresinde olursa olsun bütün savaşlardan geriye hüzün, açlık ve sefalet ve fukaralık kalır. Savaş görmeyen, savaş hikâyesi dinlemeyen ve okumayanlar, geçmişle geleceğin köprüsünü kuramazlar. Bizlere düşen görev bu günleri bize emanet bırakan aziz şehitlerimizi minnetle anmak olmalı. 

ÇAYKARA?NIN TOPRAKLARI GÖZYAŞI İLE SULANDI
Sizlerin iyi insan olacağınıza inanıyorum, Çaykara?nın toprağı çocuklarının karınlarını doyuracak toprak değildir. Burada istediğiniz şeyleri yetiştiremezsiniz. Bu topraklar bizi beslemiyor. Her ne kadar büyüklerimiz bu toprakları gözyaşlarıyla ıslatsalar yinede bizi beslemez. Ama bu topraklar gözyaşı ve insan teri ile ıslandığı için Çaykara?dan iyi insanlar yetişir. Hepinizi iyi insanlar olarak hayata atılmasını dileyerek, saygılar sunuyorum, dedi..  



Anahtar Kelimeler:

İlginizi Çekebilir