Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı?nın dün yürürlüğe giren tebliğine göre artık beyaz ekmek yerini daha az tuzlu esmerleşmiş ekmeğe bırakacak. ?Bırakacak? diyoruz çünkü ilk gün uygulamada ciddi sıkıntılar yaşandığını gözlemledik.
Ekmeğin dönüşümünü yerinde izlemek için İstanbul?daki fırınları gezdik. İlk durağımız Şişli?deki Özer Ekmek Fırını oldu. Günün ilk ekmeklerini fırından çıkaran Samet Özer, yönetmeliğin açıklandığı 4 Ocak tarihinden bu yana tebliğe uygun ekmek üretimine başladıklarını söyledi. Tuzu az, kepeği fazla ekmeği müşterilerine anlattıklarını ifade eden Özer, ?Medyada haberler çıkınca müşterilerimiz yeni ekmeği sormaya başladı. Bazıları ekmeklerin kepek ekmeğine dönüşüp dönüşmeyeceğini merak ediyordu. Ben de, ?Biraz esmerleşecek ama siz yerken anlamayacaksınız bile? diyordum. Biz zaten çok uzun bir süredir devletin istediği ekmek üretimini gerçekleştiriyoruz. Ekmeklerimizi üretirken yönetmelikte belirtilen tuz oranından daha az oranda tuz kullanıyoruz? diyor.
Fırının vitrinindeki ekmeklerin poşette olmaması gözümüze çarpıyor. Bunun nedenini sorduğumuz da Özer?den uygulamaya ilişkin sıkıntı yaratacak bir yanıt alıyoruz; ?Ekmeği poşete koymak için fırından çıktıktan sonra en az 5 saat geçmesi gerekiyor. Bu ambalajlar kağıt olursa hemen koyulabilir. 1997 yılında da ?ekmek poşete girecek? demişlerdi. Ancak uygulanmadı. Biz de henüz ambalajlamadık.?
?Düzenlenemeden haberimiz yok?
Bir sonraki durağımız ise Beşiktaş?taki ?Fırınım?. Burada her şey yönetmelik öncesi olduğu gibi. Ne ekmeğin tuzu tebliğe uygun ne de kepek oranı. Ekmekler de ambalaj içinde değil. İsmini vermek istemeyen fırın sahibi, yeni düzenlemeyle ilgili bilgilendirilmediklerini söylüyor. Yeni tip un almadıklarını ellerindeki un stoğunu bitirdikten sonra yeni tip un alacaklarını anlatan fırın sahibi, ?Bu işler nasıl olacak bilmiyorum. Türkiye?de ne düzgün ki zaten? diyor.
?Neden poşetlemediniz??
Yine Beşiktaş?ta ?Tarihi Ayanlı Fırın?ına uğruyoruz. Fırın sahibi ekmekteki tuz oranını istenilen ölçeğe getirdiklerini ancak un stoklarının bitmemesi nedeniyle yeni tip una geçemediklerini söylüyor. Buradan da Ofluoğlu Fırını?na gidip uygulamayı soruyoruz. Henüz yönetmeliğe uygun ekmek üretemediklerini anlatan fırın sahibi, ?Devletin istediği unu zaten biz üretemeyiz. Buna uygun un henüz elemizde yok. Tuz oranını zaten çoktandır azaltmıştık? diyor. Bu sırada ekmek almak için fırına gelen Dursun Dil ise, ?Bugün yönetmelik yürürlüğe girmedi mi? Neden ekmekler ambalajlı değil? diye tepki gösteriyor. Şişli?de Kulunkoğlu Fırını?na da yönetmelik uğramamış durumda. Sahibi Mustafa Sarı, ?Gerekli un elimizde yok. Şu an stoğumuzu kullanıyoruz. Ama tuza dikkat ediyoruz. 100 kilo unda 1.5-2 kilo arasında tuz kullanıyoruz. Ambalajlamaya da henüz başlamadık? diyor.
?Şişmanlıktan kurtarır?
Ekmekteki yeni düzenlemeye vatandaşların yaklaşımı ise olumlu. Şişli?de konuştuğumuz Hakan Doğantepe adlı öğrenci 3 beyazdan sakınmak gerektiğini belirterek, düzenlemenin sağlık açısından olumlu olduğunu ve uygulanmasını istediğini söyledi.
Fırın yolunda karşılaştığımız Zeki İren (73) de, ?Ben yaşlıyım zaten evde yemeklerimde bile tuz kullanmıyorum. Bu düzenleme insanlara faydalı olacaksa ne mutlu? sözleriyle düzelmeye verdiği desteği anlattı. Fırından ekmek alan Burhan Uyar da şunları söyledi:
?Tuzun azaltılması iyi bir şey. Kepek de arttırılıyormuş. İnsanları şişmanlamaktan kurtarır.? Fırından çıkan Leyla Yalçın da, ?Yaşlandıktan sonra tuzu biz de azalttık. İnsanlar biraz zor alışsa da herkesin yararına olacaktır? dedi.
1 Temmuz itibariyle yürürlüğe giren yönetmelik, ekmekte yüzde 1.8 olan tuz oranının yüzde 1.5?e indirilmesini düzenliyor. 300 gramlık ekmeklerin, 250 gramlık kepek oranı artırılmış, tokluk hissi veren ekmeklere dönüştürülmesi isteniyor. Yeni tip ekmekle, kişi başı günlük ekmek tüketiminin 400 gramdan 50 grama kadar düşmesi amaçlanıyor. Ekmek üretiminde kullanılan ?tip1? unu yerine ?tip2? adı verilen kepek oranı yüksek un kullanımı şart koşuluyor. Yönetmeliğe göre, ekmek satışı yapan yerler buğday, çavdar, yulaf ve tam tahıllı ekmek çeşitlerini de bulunduracak. Kepekli ekmek, tam buğday, unlu ekmek, tam buğday ekmeği ve ekşi hamur ekmekleri hariç diğer ekmek çeşitleri ambalajlı olarak satılacak. Ambalajsız piyasaya sunulan ürünler, pazar, manav ya da kasaplarda satılamayacak. Yeni yönetmeliğin getirdiği şartlara uygun üretim yapmayan ekmek üreticilerine ise 11 bin 850 lira ceza uygulanacak
Kaynak: Milliyet
