Akdoğan Mahallesi

AKDOĞAN MAHALLESİ

Bu haftaki yazımızda Akdoğan Mahallemizi tanıtmaya çalışacağız.Ancak geçen hafta Ataköy tanıtımımızda yaptığımız bir hatadan dolayı tüm okuyucularımızdan özür diliyoruz.Bizler Mahalle tanıtımlarını yaparken hem bir çok kaynaktan yararlanmaya çalışıyoruz hem de o mahallenin önemli isimlerine ulaşarak bu bilgileri doğrulatıyoruz.Ancak geçen haftaki Ataköy Sayımızda Mahallenin En Önemli İlim Adamlarından Emekli Trabzon Müftümüzaynı zamanda Mahallenin en yaşlı isimlerinden Raif Korkmaz Hocamızı yazmayı unutmuşuz.Hem Raif Hocamızdan hem de okuyucularımızdan özür diliyoruz.

Akdoğan Mahalle Muhtarımız Hikmet Yıldırım´dır.Çaykara ilçe merkezine 4 Km. uzaklıktadır. Nufusu, 2000 yılı sayımına göre 282´dir.
Köye ilk yerleşenlerin Bayburt tarafından geldikleri söylenir. Aynı rivayete göre bunlar önce Sultanmurat yakınlarına yerleşmişler, ancak, iklim uyumsuzluğu nedeniyle şimdiki yere göç etmişlerdir.

1681 tarihli avarız hane defteri kayıtlarında Çaykara ilçesi sınırları içinde gösterilen 13 köyden biridir. Köy, 1681 avarız defterlerinden de anlaşılacağı üzere, 40 hane derbentçi aile tarafından kurulmuş Müslüman Türk köyüdür.
 1915 yılı Trabzon iline bağlı köyleri gösteren kayıtlarda Akdoğan (Hopşera-i Ulya) olarak belirtilmiştir.Trabzon Merkeze 75 Km,Çaykara İlçe Merkezine ise 5 Km Mesafede Kurulmuş bir Mahallemizdir.

İlk yerleşenleri Yerekapanlar´dır. Sibirya´dan Artvin´e  Artvin´den Rize´ye, Rize´den Akdoğan köyüne gelip yerleşen Yerekapanlar, Türk boylarındandır. Daha sonraları Boduroğulları köye gelip yerleşmişlerdir. Önceleri bahçe tarımında ileri düzeyde ürün yetiştiren bir köydü. Günümüzde az da olsa tarım ve hayvancılık  yapılmaktadır. Yörenin, eğitim düzeyi yüksek olan köylerinden biridir. Bu mahalleden bilim, sanat,  ticaret ve bürokrasi alanında öne çıkmış bir çok kişi yetişmiştir. 1929 sel felaketinden sonra Bayburt ve Maçka´ya zorunlu göç veren köylerden biridir

Arazi oldukça engebeli, yerleşim dağınıktır. Tarım alanında, mısır ve fındık üretimi yapılır. Hayvancılık aile ihtiyaçlarını karşılayacak ölçüdedir. Orman bakımından zengindir.

AKDOĞAN´DA NÜFUS HAREKETLERİ

Akdoğan Mahallemiz 164 hanedir.Çok fazla göç veren bir Mahalle olarak karşımıza çıkmaktadır.Emekli Öğretmen Mehmet Ali Yıldız Hocamızın yaptığı Araştırmaya göre göç verilen yerler ve göç sayıları şu şekildedir.

Akdoğan Mahallesinin Tarihçesi hakkında Araştırmalar yapan Emekli Hakim Mustafa Batın´ın yaptığı araştırmalar neticesinde Mahalle halkının Maraş ve Malatya´dan gelerek Akdoğan Köyümüze yerleştikleri ve de Mahallede 18 akrabanın yerleştiği belirtilmektedir.

Akdoğan Mahallemizde Nüfus Hareketleri şu şekilde oluşmuştur.

BİR İLİM İRFAN YUVASI AKDOĞAN

Akdoğan Mahallemiz geçmişten günümüze kadar çok önemli İlim Adamları yetiştirmiş olan bir İlim İrfan yuvası konumunda olan bir Mahallemizdir.1650 yılında köyün kovacık mahallesinde inşa edilen cami, bölgenin bu güne kadar korunabilmiş en eski camisidir.Bir çok İlim Adamı yetiştiren Akdoğan Mahallemiz Çaykara İlçemizde çok önemli medreseleri ile ön plana çıkmayı başarmıştır.

, 1935 ALİ FİKRİ YAVUZ (MÜFTÜ, YAZAR): Ali Fikri Yavuz 1935 yılında Akdoğan köyünde doğdu, 1942-43 ders yılında Trabzon Lisesinden mezun oldu. İstanbul Müftülüğü yaptı. ?Kur´an-ı Kerim Meali? adlı bir kitap yazmıştır.

Akdoğan Mahallemizde Yetişen Önemli İlim Adamlarımız ;

1-Tayyip Zühtü Efendi (1867-1943)

2-Ali Fikri YAVUZ

Büyük Din Bilgini Eski İstanbul Müftü Vekili

3-Ömer Dursun POYRAZ-1880-1976

4-Hacı Yusuf Taşkın-1921-1996

5-Hanecizade Hacı Yusuf Ziya (BİLGİN) Efendi

6-Henecizade Hacı Salih Efendi-1897-1991

7-Hanecizade İbrahim Efendi

8-Hasan Rahmi (Yavuz) Efendi-1982

9-Ali Fikri Yavuz-1935

10-Yunus Vehbi Yavuz-İlahiyat Profesörü

Akdoğan Mahallemizde Yetişen önemli İlim Adamlarımızın yaşam öykülerini bir başka haberimizde sizlkerle paylaşalım.Ancak Akdoğan Mahallemiz İlim Adamlarından Hacı Yusuf Efendi´nin Fahri İmamlık Yaptığını ve ölünceye kadar ders vererek talebeler yetiştirdiğini görmekteyiz.

Hanecizade Hacı Hafız Yusuf Ziya Bilgin Efendi´nin ise 1949 yılında İcazet Alarak Çaykara İlçemizin ilk kadrolu vaazı olduğunu ve 1960 Yılında ise Çaykara Müftüsü olduğunu görmekteyiz.

TAYYİP ZÜHTÜ EFENDİ:

Of ve Çaykara Yöremizin En Önemli İlim Adamlarından birisi olan Tayyip Zühtü EWfendi aynı zamanda Akköse Köyümüzün Medarı İftiharlarından biridir.

1867 Yılında doğan Tayyip Zühtü Efendi Medrese Tahsilini Din Alimi olan babası Osman Efendi´den yaparak icazet almıştır.Akdoğan Mahallesinde bulunan Medreselerde yetiştirdiği talebeler ile isminden etrafta fazlaca söz ettirmeyi başaran Alim Tayyip Zühtü Efendi Samsun Eski Belediye Başkanı Hasan Umur,Çalekli Dursun Efendi,Cansız Mustafa Efendi,Trabzon Merkez Vaazlarımızdan Kemal Poyraz gibi yüzlerce öğrenci yetiştirerek tpoplumun hizmetine sunmuştur.

Mahallenin yetiştirdiği en büyük Alimlerden biri olan Tayyip Zühtü Efendi aynı zamanda Merhum Hacı Hasan Efendi´nin de hocasıdır.

Tayyip Zühtü Efendi dedesi Dedesi Mustafa Efendi´den kalanlar ile birlikte meydana getirdiği 500 ciltlik kütüphane ölümünden sonra ise ne yazık ki korunamamıştır.

MEDRESELİ CAMİ

64 Odalı Külliyesi bulunan Medreseli Cami Trabzon İlimizde bu alanda mevcut olan tek Medreseli Cami olma özelliğine sahiptir.Halen Vakıflar Bölge Müdürlüğüne devredilen Medreseli Camide uzun seneler İlim Adamı yetiştirilmiştir.Senede 80-100 Eğitim Öğretim Gördüğü ve de Sayıları kesin olmamak ile birlikte 1000´e yakın talebe yetiştirilen Medreseli Camide yetişen öğrenciler uzun seneler Yurdumuzun değişik Bölgelerinde insanlarımıza hizmet etmişlerdir.

Ayrıca Kovacık Mahallesi Camii Bölgemizin en eski camisi olma özelliğine sahip olup 1650 yılında yapılmıştır.Bunun yanı sıra Yukarı Mahallede yer alan Büyük Cami de yine Bölgemizin en eski camilerinden bir tanesi olma özelliğine sahiptir.Büyük Cami´nin Haralambo Adı verilen bir Rum Usta tarafından yapıldığı bilinmektedir.

AKDOĞAN´DA KADIN OLMAK

Akdoğan Mahallemizin yetiştirdiği Sanatçılarımızdan Sevgili Ahmet Yıldırım ile yaptığımız sohbette Ahmet Hocamız Akdoğan Mahallesinde Kadın Olmanın Yöremizin diğer bölgelerinden çok farklı olduğunu ifade etmekte.

Babaannesinin 82 yaşında olduğunu ve de okuma yazma bildiğini ifade eden Ahmet Hocamız sadece Babaannesişnin değil yörede bulunan tüm kadınların okuma yazma bildiğini ve de Mahallede okuma yazma bilmeyen kadının bulunmadığını söyledi.Bana Araştırın Hocam Eğer Okuma Yazma bilmeyen bir kadın varsa mutlaka başka köyleden bizim köye gelin gelmiştir görüşünü paylaşan Ahmet Hocamız buna gerekjçe olarak da Mahallenin İlçe Merkezine çok yakın olmasını gösterdi.

Akdoğan Mahallemizin okuma yazma oranının en yüksek olduğu Mahalle olduğunu anımsatan Ahmet Hocamız kadın erkek herkesin mutlaka okuduğundan ve de bu yüzden okuma yazma bilmeyen hiç kimsenin olmadığından söz etti.

EĞİTİM ÖĞRETİM

Akdoğan Mahallemiz Çaykara İlçemizde Eğitime en fazla önem veren ve de çok önemli isimleri topluma kazandıran bir mahallemiz olarak göze çarpmaktadır.Emekli Öğretmen Mehmet Ali Yıldız Hocamızın yaptığı araştırmalar neticesinde Akdoğan Mahallemizden 204 Erkek,124 bayan olmak üzere toplam 328 kişinin Üniversite mezunu olduğu bilgisine ulkaşılmıştır.

SELİM YAVUZ:Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinin en önemli Eğitimcilerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.1.Dünya Savaşı ve de Sakarya Gazisi olma özelliklerine sahip olan Selim Yavuz Öğretmenimiz 1892 Yılında doğmuş ve 1968 Yılında vefat etmiştir.Aynı zamanda İstanbul Müftüsü ve ile ilgili kitap yazarı Ali Fikri Yavuz Hocamızın babası olan Selim Yavuz´un kendi el yazısı ile yazdığı şiirler bulunmaktadır.

Akdoğan Mahallemizin ilk öğretmenlerinden birinin Hacı Mehmet Yavuz olduğunu görmekteyiz.Mahallede karşımıza çıkan diğer ilk öğretmenlerimiz ise şunlardır.

1925 CEVDET YAVUZ (ÖĞRETMEN): Çaykara Akdoğan Köyünde doğdu. Öğretmen okulunu bitirdi. Çaykara Merkez İlkokulunda öğretmenlik yaptı. 2010 yılında Bursa´da vefat etti.

1930 MEHMET AKÇELİK (ÖĞRETMEN): Akdoğan Köyünde doğan Mehmet Akçelik, 1948- 1954 yılları arasında 6 yıl Eğridere Köyü İlkokulunda müdürlük ve öğretmenlik yaptı.

BİLİM ADAMLARI:

Akdoğan Mahallemizin yetiştirdiği en önemli Bilim Adamı olarak Yüksek Mühendis Feridun Fikri Kurşun karşımıza çıkmaktadır.

AKDOĞAN YAŞLI

Naciye Uzun´un 107 yaşında,Hüseyin Cemal Caymaz Akdoğan ise 100 yaşında olduğu ve de mahallenin en yaşlıları oldukları bilinmektedir.

SANATÇILAR-AHMET YILDIRIM

Karadenizimizin yetiştirdiği en önemli Sanatçılarımızdan bir tanesi Sevgili Ahmet Yıldırım.Türkiye Sevgili Ahmet Yıldırım´ı televizyonlardaki Fadime Nine rolü ile tanıyor.Oysa Fadime Nine Rolü Sevgili Ahmet Yıldırım´ın yeteneklerinden belkiş de milyonda biri sadece.Gerisi mi?İşte bilmediğimiz yönleri ile Sevgili Ahmet Yıldırım:

1-Araştırma Uzmanı-Çaykara ve Bölge Folkloru üzerinde muhteşem bir araştırma uzmanı Sevgili Ahmet Yıldırım.Yöremizin tarihçesi,eski insanların yaşam şekilleri,giyim tarzları üzerinde profesyonel bir çalışma yapmış daha sonra ise bu çalışmayı Ulusal bir çalışma haline dönüştürmüş.

2-Sosyal Yaşam Uzmanı.Özellikle Ninesine olan hayranlığı ile tanınan Sevgili Ahmet Yıldırım başta ninesi olmak üzere bir çok eski insanın yaşam tarzını kendi yaşam tarzı haline getirmiş durumda.Günümüzde bile Ninesi ile Yaylaya çıkan yaptığı her işte ona yardım yapan Sevgili Ahmet Yıldırım şu an bile köyünde.Ninesi ile birlikte eski insanlarımızın yaşam şekli ile kışın tadını çıkarmaya çalışıyor.

3-Derleme Ustası:En önemli özelliklerinden biri de bu olsa gerek.Televizyonlarda bakıyoruz.Atma türkü ustası Sevgili Ahmet Yıldırım.Atma Türkü konusunda onu kimse geçemiyor.Neden mi?Çünkü Çaykara İŞlçemizde söylenen tüm atma türküleri,şiirleri tek tek arşivlemiş ve de çalışmalarında bunların hepsinden yararlanmış mıuhteşem bir araştırmacı Sevgili Ahmet Yıldırım.

AKDOĞAN İŞ ADAMLARI:

Akdoğan Mahallemizde sayısız İş adamı bulunmaktadır. Bizler bu İş adamlarından sadece ilk aşamada elimize ulaşanlarını sizlerle paylaşıyoruz.

1-Enver Yıldırım. O Hantar Çelik Konsersiyon Firması Sahibi-Ankara

2-Hasan Okur-İstanbul

3-Hikmet Taşkın-İstanbul

4-Temel Taşkın ?İstanbul

5-Ahmet Batu-İstanbul Özel Hastane Sahibi

6-Uzuner Aleminyum-İstanbul

7-Ateşpen-İstanbul

8-Kamil Tuncer

9-Recep Tuncer

10-Adem Tuncer

AKDOĞAN SİYASET:

Akdoğan Siyasetimizin Günümüzdeki En Önemli İsmi hiç kuşku yok ki Ak Parti Çaykara İlçe Başkanımız Temel Şimşek´tir.Yıllara göre Akdoğan Siyaset tarihi,ne baktığımız zaman ise karşımıza şöyle bir tablo çıkmakta;

1-Mehmet Zihni Okur-2 Dönem Milletvekilliği yapmıştır.

2-Merhum Ahmet Yıldırım-Trabzon Adalet Partisi İl Başkanı

3-Muhittin Yıldırım-Saadet Partisi Başkan Yardımcısı

AKDOĞAN´DA ŞAİR:

Ahmet Yıldırım Hocamız ile yaptığımız sohbette edindiğimiz bilgileri sizlerle paylaşalım.Mahallenin en Büyük Şairi 1929 Tarihinde Çaykara´da meydana gelen seli de anlatan Poyraz İsimli Şair Yörenin En Önemli Şairlerindendir.

Yine Çaykaramızın İlk Belediye Başkanlarından Hasan Erol Çaykara İlçemizin önde gelen şairlerindendir.

AKDOĞAN VE TÜRKÜCÜLER

Yine Sevgili Ahmet Yıldırım Hocamız işle yaptığımız çalışma sonunda elde ettiğimiz bilgiler.Atışmalı Türkü konusunda en önemli isim Bekiroğlu İsmail´dir.Ayrıca;

1-Topal Behramağa(Aslan)

2-Hasan Erol

3-Akdoğan Mahallemizin En Önemli Atma Türkü Ustası Demircioğlu Mehmet Usta(Akçelik)

4-Ahmet Yanılmaz

5-Mehmet Yerekaban

KADIN TÜRKÜCÜLERİMİZ

Akdoğan Mahallemizde Kadının Rolünün çok önemli olduğundan söz etmiştik.Bu durum Türkücülere de yansır.Mahallemizin en önemli Türkücüsü aynı zamanda Ahmet Yıldırım Hocamızın Babaannesi olan Şehriye Yıldırım(Şişegandena)´dır.Ayrıca:

1-Behram Aslan´ın Kızı Hadiye Aslan

2-İrve Uzuner.Kaval Üstadıdır.Ahmet yıldırım Hocamız Kavalı İrve Teyzeden öğrenmiştir.

3-Elife Kara

4-Selma Yanılmaz

5-Zihonlu Raife

6-Güleser Hakyemez