Çaykara ve Dernekpazarı ilçeleri yetiştirdiği âlimlerle ülkemizin manevi noktasında aydınlatılmasında büyük emek veren şahsiyetlerle sürekli gündeme gelmektedir.
Hüseyin Albayrak tarafından beş yıldır üzerinde çalışılarak hazırlanan ?DÜNDEN BUGÜNE ÇAYKARA VE DERNEKPAZARI´NDA MÜFTÜLER-DİN BİLGİNLERİ? adlı eser tamamlanarak yakında kitapçılardaki raflarda yerini alacak. Yapılan çalışma Çaykara ve Dernekpazarı ilçelerini ele almaktadır. 864 sayfa hacmindeki eserin 586 sayfasını Çaykara, 256 sayfasını da Dernekpazarı ilçeleri oluşturmaktadır.
Eserde 107 kişinin vesikalık resmi yanı sıra 200 belge nitelikli fotoğraf, 50 icazetname görüntüsü, 117 belge ve 157 biyografileri verilenlerin kitap görüntüleri olmak üzere toplam 631 görüntüye yer verilmiştir. Çaykara için 11 Müftü, 288 din bilgini, Dernekpazarı için 5 müftü 77 din bilgini olmak üzere de toplam 382 kişinin biyografisi işlenmiştir.
143 kaynak kitap taranmış, 17 kişinin bilgisine müracaat edilmiş ve 30 elektronik kaynaktan faydalanılmış, bütün bunlar kitap sonunda Bibliyografya başlığı altında verilmiştir.
İlçelerin genel bir tanıtımı yapılmış, yörenin Cumhuriyetten önceki dini eğitim durumu, medreseler, bu medreselerin müderrisleri hakkında istatistiki bilgiler verilmiş, gerek Çaykara´da ve gerekse Dernekpazarı´nda hafızlık ve Kur´ân-ı Kerîm´i ezberleme metodu ve medresede dini eğitim verme usulü izah edilmiş, bununla ilgili eğitim görmüş ve bu bu kademelerden geçmiş maruf kişilerin bizâtihi tespitlerine yer verilmiştir. 
Cumhuriyet Döneminde Çaykara´nın 1948, Dernekpazarı İlçesi´nin 1990 sonrasında oluşan Müftülük teşkili hakkında bilgi verilerek Müftülük dairesinin oluşması son fiziki durumları belirtilmiş ve görev yapan Müftülerin toplu genel çizelgesi verilirken, her bir müftünün görev sırasına göre biyografisi belge ve fotoğraflarla açıklanmıştır.
Eserin Üçüncü bölümünde yörenin din bilginleri Cumhuriyet öncesinden ve Cumhuriyet döneminde; özellikle dinî eğitim veren, ders okutan, hafız yetiştiren, dinî eğitime-öğretime hizmet eden kişiler, isim alfabe sırasına göre tercüme-i halleri (biyografileri) belirtilmiş, faydalanılan kaynaklar dipnotu olarak belirtilmiştir. Ayrıca yörede isimlerine ulaşılabilinen İlâhiyat fakültelerimizde görev yapan veya emekli olan öğretim üyelerimizin de aynı şekilde biyografileri genel sıralamaya göre ele alınmıştır.
Biyografisi verilen din bilginlerinin varsa, yayınlanmış ilmi makale ve eserlerinin, tez ve ilmi çalışmaları listesi ismen her biyografinin sonuna ilâve edilmiş ve ayrıca, her biyografi için faydalanılan kaynak, dipnotu olarak her sayfa sonunda belirtilmiştir.
Trabzon genelinde; hâfızlık, dinî eğitim ve öğretim alanında Çaykara ve Dernekpazarı ilçelerinin önemli bir konumu vardır. Bu konuda Çaykara ve Dernekpazarı il genelinde birinci durumdadır ve bu gerçek özellikle örnekleriyle ortaya konulmuştur.
Çaykara ve Dernekpazarı için ilk defe böylesine geniş bir muhteva ile hazırlanan bu eser; yöre için gelecekte yapılacak yeni çalışmalara da aynı zamanda öncülük ve rehberlik edecektir. Zira yörenin din bilgini eserde verilen sayının çok çok üstünde olduğu, biyografiler içinde isimleri geçen müderrislerle ilgili şu an için bilgimizin olmadığı, yeni araştırmalarla bunun ortaya konulabileceği özellikle vurgulanmıştır. 
ESERİ EDİNME:
e-posta : albayrakhuseyin61@yahoo.com
Akoluk Basın Dağıtım ? Gazipaşa Mah. Uzun Sokak Cad. Kızılay Sk. No:5
61000 / Meydan ?TRABZON
Telf: 0462 321 49 49 ? internet: akoluk.net
Haber: Çaykara Gündem Gazetesi