Çaykara´da Ölçülü ve Uyaklı Deyişler

Ölçülü ve uyaklı deyişler Halk Edebiyatı´nı; Halk Edebiyatı da Halk Bilimi´ni (folklor) oluşturan önemli başlıklardandır. Halk edebiyatı deyimiyle yaratıcısı bilinmeyen, doğuşta tek yaratıcısı olsa da, oluşumu gereği bu´ yaratmada bireylik´ niteliğini sonradan yitirip toplumun malı olan sözlü sanat yaratmalarının topu birden anlaşılır. 

Daha çok ölçülü ve uyaklı olarak söylenen akılda kolay kalan bu manzum parçalar, yazılı ve sözlü anlatımda savunulan konunun daha iyi anlaşılmasını sağladığı gibi anlatıma da ayrı bir lezzet ve tat katar. Eğitici, öğretici ve etkileyici yönleriyle de Halk Edebiyatı´nda önemli yer tutar. 

Bu "anonim" parçaların büyük bir kısmının kaynak kişisi olarak gösterilmemde bir sakınca görmemekteyim. Çünkü kemale ermiş yaşın 30 yılı eksiksiz bu bölge atmosferinde, kalan 30 yılı mesleğim gereği başka illerde Halk Bilimi konusu ile özel ilgili geçmiştir. ´Anadolu insanının çiçekli sözleri´ düşüncesini savunacak,  benimsetecek ve de kuvvetlendirecek insanlar için ilaç kaynağıdır. İlerde kullanabileceğimizi düşündüğümüz çiçeklerden bir demet yaparak beynimizin ilgili kutusuna yerleştirmeye ne dersiniz? 

Ekmek padişah, et vezir

Kalanları kıvır-zıvır

*******

Şebi eritirsin olur mu şeker

Cinsini s.tiğim cinsine çeker

*******

Ye yağlıyı iç suyu, donarsa donsun

Ye şekerli içme su, yanarsa yansın

******

Parasını el alır

Dumanını yel alır

Sana zehri kalır

******

Bir odun üşür

İki odun düşünür

Üç odun tutuşur

******

Nereye gittiyse kavurmalar

Gitsin de soğuk sular

******

Cahile yüz bin kelamı söylesen kar eylemez

Dünyayı yıksan başına utanıp ar eylemez.

******

Mart çıktı da dert bitti

Koyunum yaza çıktı

******

Ölürsen yer

Ölmezsem eller (beğensin) 

****** 

Deli neyler malı

Akıllı eyler malı

******

K.tume yer edeyim

Bak sana ne edeyim.

******

Yan yatan da

K.tini yırtan da (bir)

******

İsterum da vermezsun

Çalarum da görmezsun    

******        

Yatan ölmez

Yeten(ölür)

******

Olsa idi bulsa idi

Bir araya gelse idi

Neler neler olmaz idi

******

Aşk olsun becerene

Kotarup da yeyene