Bizler Dönerdere Köyünde ikamet etmekteyiz.Kısaca köyümüzden bahsetmek istiyorum. Köyümüz Van ili Özalp ilçesine bağlı ; İl merkezine 77 km, ilçe merkezine 17 km´dir. İran sınırına 7 km uzaklıktadır. Köyümüz iki mahalleden oluşmakta Yeni Dönerdere ve Eski Dönerdere diye adlandırılmaktadır. Muhtarlık birdir. Eski mahalle yerli halktan ve yeni mahalle 1965 yılında İç İskan çerçevesinde Trabzon -Çaykara ? Uzungöl beldesinden gelen 85 hanelik halktan oluştu.
Köyümüz 1965 yılından itibaren ekonomik sosyal ve kültürel yönden birçok atılımlar gerçekleştirmiştir.
Ekonomik yönden , bireysel üretim dışında Tarımsal Kalkınma kooperatifi kurularak çevre ekonomisine katkıda bulunulmuştur.
Sosyal yönden, çalışma azmi , birlik ve beraberlik ,yardımlaşma, komşuluk ilişkileri ve insanları kucaklama yönünden çevreye büyük kazanımları olmuştur.
Kültürel yönden , Karadeniz den taşınan örf ve adetlerin yöresel olanlarla harmanlanması sonucunda kabul gören değişiklikler olmuştur.
Kalkınmanın en önemli temeli olan eğitim alanında 1965 yılında İlkokul, 1992 yılında İlköğretim Okulu ve 2002 yılında da Lise düzeyinde okullara kavuşan köyümüzde çoğu Lise ve üniversite mezunudur. Eğitim düzeyi oldukça yüksektir.Bunun temelinde eğitime verilen önem yatmaktadır. Köy Halkı-Kooperatif ve Kaymakamlık işbirliği ile İlköğretim okulunun kapasitesi artırılmış ve çevre köyler de hizmet veren taşıma merkezi haline getirilmiştir. 2002 yılında bir köylümüzün hibe ettiği evine ek birimler yapılarak lise için geçici bina olarak tahsis edilmiştir. Daha sonra çevreye hitabeden bir lise haline gelmiştir.
Köy halkının yapılan sosyal faaliyetlerle ilçede ismi anılan bir köy haline gelen Dönerderenin farklı bir atılımı Y.Dönerdere ilköğretim Okuluna 2008 yılında Sözleşmeli Öğretmen Sınıf Öğretmeni Özgür CAM tarafından gerçekleştirildi.3 öğrenci ile Gitar Kursu açıldı ve kısa sürede 11 kız öğrenciden oluşan GİTARIN SULTANLARI grubu oluştu. Ulusal basında ve medyada Özalp´ın ve Van´ın ismini duyurmuştur.Bu Faaliyetin beslenip büyütülmesi gerekirken grubu çalıştıran Özgür CAM öğretmenimiz Norm Kadro fazlası diye ilçe merkezinde bir Okula ataması yapıldı.
Böylece ilköğretimde 1´ den 5´e kadar olan öğrenciler bir öğretmene mahkum edilmiş ve Gitarın Sultanları öksüz bırakılmıştır.Çocuklarımızın geleceğinden endişeliyiz .Veli olarak öğrencilerimizin bozulan psikolojilerinin ve okula bakış açılarının olumsuz olması nedeniyle ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız.
Ekonomik-sosyal ve kültürel faaliyetlerle öne çıkan bu Dönerdere Köyünün manevi yönden yöreye ve ülkeye kazandırdıkları bir öğretmene ödenecek ücrete endekslenmesi ve maddiyata mahkum edilmemizi kabul etmiyoruz. BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFI PROTESTO EDİYORUZ. ÖĞRETMENİMİZİ GERİ İSTİYORUZ. KARLI KIŞLARDA DOĞU ANADOLUNUN EN UCRA KÖŞESİNDE
SUSAN GİTARIN SESLERİNİ DUYMAK İSTİYORUZ.GİTARIN SESİNİ BASTIRACAK DİĞER SESLERİN BÖLGEMİZDE ETKİLİ OLMASINI İSTEMİYORUZ. OKULUMUZU -KÖYÜMÜZÜ - VATANIMIZI- BAYRAĞIMIZI VE TÜRKİYE CUMHURİYETİNİ ÇOK AMA ÇOK SEVİYORUZ. YETKİLİLERDEN GEREKLİ DUYARLILIĞI VE DESTEĞİ BEKLİYORUZ.
Bizler Dönerdere Köyünde ikamet etmekteyiz.Kısaca köyümüzden bahsetmek istiyoruz. Köyümüz Van ili Özalp ilçesine bağlı ; İl merkezine 77 km, ilçe merkezine 17 km´dir. İran sınırına 7 km uzaklıktadır. Köyümüz iki mahalleden oluşmakta Yeni Dönerdere ve Eski Dönerdere diye adlandırılmaktadır. Muhtarlık birdir. Eski mahalle yerli halktan ve yeni mahalle 1965 yılında İç İskan çerçevesinde Trabzon -Çaykara ? Uzungöl beldesinden gelen 85 hanelik halktan oluştu.O tarihten bu güne beraber yaşamaktayız.
Köyümüz 1965 yılından itibaren ekonomik sosyal ve kültürel yönden birçok atılımlar gerçekleştirmiştir.
Ekonomik yönden , bireysel üretim dışında Tarımsal Kalkınma kooperatifi kurularak çevre ekonomisine katkıda bulunulmuştur.
Sosyal yönden, çalışma azmi , birlik ve beraberlik ,yardımlaşma, komşuluk ilişkileri ve insanları kucaklama yönünden çevreye büyük kazanımları olmuştur.
Kültürel yönden , Karadeniz den taşınan örf ve adetlerin yöresel olanlarla harmanlanması sonucunda kabul gören değişiklikler olmuştur.
Kalkınmanın en önemli temeli olan eğitim alanında 1965 yılında İlkokul, 1992 yılında İlköğretim Okulu ve 2002 yılında da Lise düzeyinde okullara kavuşan köyümüzde çoğu Lise ve üniversite mezunudur. Eğitim düzeyi oldukça yüksektir.Bunun temelinde eğitime verilen önem yatmaktadır. Köy Halkı-Kooperatif ve Kaymakamlık işbirliği ile İlköğretim okulunun kapasitesi artırılmış ve çevre köyler de hizmet veren taşıma merkezi haline getirilmiştir. 2002 yılında bir köylümüzün hibe ettiği evine ek birimler yapılarak lise için geçici bina olarak tahsis edilmiştir. Daha sonra çevreye hitabeden bir lise haline gelmiştir. 2009 yılında 10 derslik 4 lojman yapıldı. Bazı sorunlarımızı sıralamak ve sizden destek bekliyoruz.
Çevrede tek örnek olarak faaliyet gösteren S.S.Dönerdere Tarımsal Kalkınma kooperatifinin iptidai duruma düşen mandıra işletmesi tesislerinin yenilenmesi, rekabet koşulları dikkate alındığında organik
sertifikasyon işlemlerinde gerekli kolaylığın sağlanması, mandıra işletmesine gerekli ham maddeyi ve yerinde istihdamı sağlayacak şekilde üyelerine gerekli üretim ve kredi imkanlarının sağlanması, süt ürünlerinin naklide kullanılmak üzere termokinli bir aracın hibe edilmesi, mevcut durumda bulunan un fabrikasının entegre bir tesis haline getirilmesi (Un-yem-bulgur-Bisküvi) için gerekli finansmanın sağlanması gerekmektedir.
Sulama Kooperatifinin daha etkin hale gelmesi için ana ve tali kanalların uzatılması sulu tarım için zorunludur.
Köydeki sosyal faaliyetlerin yapılacağı kapalı bir spor salonunun yapılması beklenmektedir.
Kanalizasyonun yenilenmesi ve foseptiklerin yapılması sağlık açısından önem arz etmektedir.
Köy içi cadde ve sokaklarının kilit taş yapılması ve kara yolu bağlantılarının tekniğine uygun yapılması istenmektedir.
Y.Dönerdere Çok programlı Lisesine 10 derslik, 200 kız ve 200 erkek kapasiteli yurt binası ve çok amaçlı bir salonun yapılması , kaliteli bir eğitim için kaçınılmaz bir ihtiyaçtır.
Sorunlarımıza çözüm getireceğinize inancımız tamdır. Tüm çalışmalarınızda başarılar diliyoruz ?.Allah yar ve yardımcımız olsun.?
Türkay ÖZBEK Mehmet GENEL Emin DÜZ
Dönerdere Tarımsal Kalkınma Y.Dönerdere ÇPL. Müdürü Dönerdere Köyü Muhtarı
Kooperatifi Başkanı
DÖNERDERE KÖYÜ TARİHÇESİ
Dönerdere Köyü Özalp´a 17 km. , Van´a 81 km. uzaklıktadır. Asfalt kaplamalı karayolu ile ulaşım sağlanmaktadır. Dönerdere köyü doğuda Bakışık batıda Dağdeviren kuzeyde Dorutay Köyü ile güneyde Saray ilçesi ile komşudur. İran sınırına kuş uçuşu 7 km. mesafededir.
İki ayrı mahalleden oluşmaktadır. Yukarı (yeni) Dönerdere düz bir alanda kurulmuştur. Eski Dönerdere ise 1 km. daha batıdadır ve yerleşim yeri engebeli bir arazi üzerindedir.
Yukarı Dönerdere halkı Trabzon-Çaykara ilçesinin Uzungöl bucağından ,1965 Haziranında İç İskan Projesi kapsamında bu köye gelmişlerdir. Toprak yetersizliği, doğal koşulların elverişsizliği,nüfus yoğunluğu iş alanlarının olmamamsı dolayısıyla Uzungöl halkı bu yöreye İç İkan kapsamında göç etmek durumunda kalmıştır.
Bu koşulların yanı sıra Uzungöl halkı doğa ile de mücadele etmek durumundaydı.Uzungöl mevkii sürekli olarak sel, çığ ve heyelan gibi doğal afetlerle karşı karşıya idiler. İşte tüm bu zorluk, korku ve huzursuzluk içinde yaşayan Uzungöl halkına İmar ve İskan Bakanlığı tarafından götürülen öneri olumlu karşılanarak bu yöreye yerleştirilmişlerdir.
YERLEŞME BİÇİMİ
Dönerdere köyünde biri eski, diğeri yeni olmak üzere iki yerleşme biçimi görülmektedir. Eski yerleşme biçimi Eski Dönerdere mahallesini, yeni yerleşme biçimi ise Yukarı Dönerdere mahallesini oluşturmaktadır.
Aşağı Dönerdere de evler tek katlı düz toprak damlı, toprak tabanlı, küçük pencereli olup, bir yada iki odalıdır. Mutfak olarak kullanılan yer evin dışındadır. Ağıl ve samanlık eve bitişiktir. Evler kerpiç ve toprak sıvalı olup köyde ağaçlık ve yeşil alan az görülmemektedir.
Yukarı Dönerdere Özalp tan gelen asfalt yolun hemen kenarındadır. Köyün merkezinde büyük bir cami, caminin yola yakın kısmında, Okul ve öğretmen lojmanları, diğer tarafta köy odası kooperatif binaları, mandıra ve satış mağazaları yer almaktadır. Köyün batısında su deposu, değirmen, un fabrikası harman yeri ve futbol sahası bulunmaktadır. Köyün, etrafı duvarlarla çevrili birde mezarlığı bulunmaktadır.
Evler bir dönümlük arazi üzerinde üç oda bir hol ve mutfak olarak planlanmış, tuvaletler evin dışında yapılmıştır. Kanalizasyon tamamlanmadığı için sıkıntı yaşanması nedeniyle foseptik yapımı hızlandı. Evlerin yan tarafında hayvan barınağı olarak kullanılmak üzere ağıllar yapılmıştır. Binaların yapımında kerpiç , taş , tuğla , kum ve çimento kullanılmış olup bir çok evin dışı çamur sıva ile kaplanmıştır. Çatılar berşlik çatı olarak yapılmış ardından sacla kaplanmıştır Evlerin çatısına bu şekille sağlamlık kazandırılmıştır. Evlerin çevresindeki bahçeler Taş duvarlarla çevrilmiş ve ağaçlandırılmıştır. Bahçelerde kara lahana yaygın olmak üzere birkaç çeşit sebze yetiştirilmektedir. Köy içinde yollar stabilize olup muntazam olarak kullanılmaktadır.
Köye su devlet tarafından yapılan depoyla sağlanmıştır. Ancak yetersizliği nedeniyle kullanılmayan depoya daha sonra kooperatif aracılığıyla bir pompa takılmış, ve su kullanılabilir hale getirilmiştir. Böylece her eve su verme imkanı doğmuştur.
Kooperatif aracılığıyla köye bir jeneratör alınarak ; köye elektrik enerjisi üretilmeye başlamıştır.Her evde elektrik bulunmaktadır. Elektrik kesintilerinde bu jeneratör devreye girdirilerek evlere elektrik verilmektedir. Köyün doğusunda 1978 yılında yapılan bir gölet bulunmaktadır. Bu gölet aracılığıyla tarım alanları sulanmakta ve balıkçılık yapılmaktadır. DSİ. tarafından açılan sondajdan saniyede 40 lt. su elde edildi. Kuyuların sayısını çoğaltmak ve sulu tarımı yaygınlaştırmak için Sulama Kooperatifi kurulmuştur,
İKLİM
İklim bakımından Dönerdere Doğu Anadolu´nun diğer yerlerinden çok az farklı özellikler göstermektedir. Yaz ve kış mevsimleri kesin hatlarıyla birbirinden ayrılmaktadır. Kış mevsimi yağmurlu ve karlı hemen hemen 8-9 ay süre soğuk bir mevsimken yaz kısa ve kurak geçen bir mevsimdir. Haziran ayı yaz mevsiminin Ekim ayı ise kış mevsiminin başlangıcıdır. Yıllık ortalama sıcaklık 9 derecedir. Aylık ortalama en yüksek sıcaklık Temmuz ayında, Aylık en düşük sıcaklıkta Ocak ayında görülür. Donlu geçen günler ortalama 133 gündür. Yıllık karlı gün ortalaması 81 yağışlı gün ortalaması ise 83 tür. Bu bölgede ilkbahar, sonbahar ve kış aylarında doğu yönünde, yazın ise batı yönünde esen rüzgarlar etkilidir.
Dönerdere ve civarı, ilin genel iklim özelliklerine göre hem karın daha uzun yerde kalması, hem kar kalınlığının yüksek oluşu, hem de rüzgar kuvveti bakımından farklılık göstermektedir.
EĞİTİM ? ÖĞRETİM
Dönerdere Köyü 1965-66 yılları arasında Y.Dönerdere´nin kurulmasıyla birlikte İlkokula kavuşmuştur. Aşağı mahallenin çocukları da bu okula gelmeye başlamıştır. 1980 Yılında A.Dönerdere 2 derslikli bir okul yapıldı ve 5. sınıfa kadar öğrencilerin burada okumaları sağlandı.
1965-66 Öğretim yılında açılan ilkokul binası, müdür evi ve öğretmen lojmanları köylülerin maddi olanakları ve maddi güçleri ile yaptırılmıştır. İlkönce okul binası 5 sınıf, 1 öğretmen odası ve 1 müdür odası olarak hizmet veren okul binasına 1998-99 Eğitim-öğretim yılında 3 sınıf bir öğretmen odası ve bir kütüphane eklenmiştir. Bunun yanı sıra okula ait tuvalet, lojman ve kömürlüklerde bulunmaktadır.
1965-1979 yılları arasında Y.Dönerdere İlkokulundan mezun olup diploma alanların sayısı, 223´tür. 2004-2005 Eğitim-Öğretim Yılında okula kayıtlı öğrenci sayısı 303´tü.
Y.Dönerdere köyünde okuma çağına gelmiş bütün öğrenciler kız-erkek ayrımı yapılmaksızın,okula gönderilmektedir. A.Dönerdere köyünde diploma alan kız öğrencilerin yüzdesi %50 iken Y. Dönerdere köyünde bu oran %100, Erkek öğrencilerde ise bu oran A.Dönerdere köyünde %80 Y.Dönerdere köyünde % 100´ dür.
1976 yılında okul öğretmenleri tarafından okuma yazma bilmeyen yetişkin kadınlara okuma-yazma kursu verilmiştir. Okul binasında açılan kursta 18 kadın okuma yazma belgesi alarak kursu tamamlamışlardır. Okul 1993 yılından itibaren İlköğretim okulu statüsüne kavuştu. 2004-2005´de okulda eğitim- öğretim gören 303 öğrenci vardı. 2004-2005 Eğitim-Öğretim Yılında fiziki kapasite yetersizliği nedeniyle 105 taşımalı 6.sınıf öğrencisi Dorutay İlköğretim Okuluna kaydırılması gerekmiştir. A.Tulgalı ve Dağdeviren köylerinde 8 yıllık okulların yapılmasından sonra okulun öğrenci sayısı düştü.Sadece iki mahallenin öğrencileri okula gelmeye başladı.2011-2012 Eğitim-Öğretim yılında öğrenci sayısı 78´dir.
08.09.2002 tarihinde Y.Dönerdere Çok Programlı Lisesi açıldı. 16 Öğrencisi mevcut iken ; 2011-2012 Eğitim-Öğretim Yılında 317 öğrencisi mevcuttur. 10 derslik 4 lojman yapılmasına rağmen yeni kayıtlar fiziki kapasitenin yetersiz olması nedeniyle sınırlı kontenjana tabi tutulmuştur.
NÜFUS
1965 sayımından önce Çaykara ilçesinin Uzungöl mevkiinden gelenlerle birlikte nüfus 218 kadın,318 erkek olmak üzere 604 olmuştur. Göçler nedeniyle 1965 -1970 yılları arasında yılda %4 olan nüfus artışı 1970-1975 yılları arasında %2.8´e düşmüştür. Köyde çocuk ölüm oranı %20 dir.2000 nüfus sayımına göre köyün nüfusu 900´dür
Birden fazla evlilik sonucu evli kadınlar evli erkeklerden %2 oranında fazlalık göstermektedir.Dul kadın oranı da dul erkek oranından daha fazladır.Evlilik yaşı kızlar için 16 -17 iken erkekler için 21-23 tür.Evliler genel olarak Y.Dönerdere köyü içerisinde kapalı toplum
olduğundan Akraba evliliği oldukça fazladır. Bu sebeple köyün bir çoğu akraba evliliği yapmaktadır.Son yıllarda çok farklılıklar gözlenmektedir.
GEÇİM KAYNAKLARI
Dönerdere köyünün . ekonomik yapısını oluşturan iki öğe vardır. Bunlar tarım ve
hayvancılıktır.
TARIM:Köy kurulurken 85 hane halkı sayısına göre 135dönüm ile 150 dönüm arazi dağıtılmıştır.köyde tarım traktör ve zirai aletlerle yapılmaktadır.Köyde tarlalar bir yıl ekilmekte,bir yılda nadasa bırakılmaktadır.Başlıca tarım ürünleri, buğday, arpa, şeker pancarıdır.Bunun yanı sıra evlerin bahçelerinde musluktan akan su kullanılarak fasulye,mısır,marul, karalahana ve patates yetiştirilmektedir.
HAYVANCILIK:Y.Dönerdere nin kurulmasıyla devlet tarafında her hane başına belirli miktarda hayvan kredisi verilmiştir.Köyde genellikle süt hayvancılığı yapılmaktadır.Bunun içinde köyde genellikle büyük hayvancılık ve süt sığırları yetiştirilmektedir.Bunun yanı sıra küçük baş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır.
TİCARET:Köyden bazı insanlar da Özalp ilçe merkezini kendilerine ait işler yaparak ticaretle uğraşmaktadır. Bu iş gruplarındaki insanlar bayilik almış , market, camcı, petrol yada doğramacılık gibi işlerle uğraşmaktadır. Ayrıca devlet dairesinde çalışanlar da mevcuttur.
KALKINMA KOOPERATİFİ:
Türkiyedeki kooperatiler arasında 1974 yılında Dönerdere kalkınma kooperatifi 4. sırada gelmekteydi.
1965 yılının sonbaharında alınan ilk mahsulden ailelere bir yıl yetecek kadar buğday dağıtılmış, masraflar karşılanmış, geri kalan buğday köy adına satılarak Kalkınma Kooperatifini kurulmasında kullanılmıştır. Kooperatife tüm köy halkı üyedir. Kooperatifte aylık ücretle daimi olarak 6 kişi çalıştırılmaktadır. 12 yılda kooperatif aracılığıyla şu işler yapılmıştır.
1. Mandıra işletmesi
2. Satış mağazası
3. Un değirmeni
4. Un fabrikası
5. Tarım atölyesi
6. Elektrik üretilmesi (Jeneratör)
7. Van merkez satış mağazası
8. Çeşitli şebekelerin yapılması.
KÖYDEKİ TOPLUMSAL YAŞAM VE AİLE YAPISI
Köyde evlenme yaşı kızlarda 16-19 erkeklerde 21-23 tür. Eş seçiminde evlenecek fertler ailede söz sahibi olmaktadırlar. Öncelikle kızın niyeti sorulup alınan cevap doğrultusunda söz kesilir, nişan yapılır ve 1-3 ay içinde de düğün yapılır. Resmi nikah genellikle düğünden 2-3 ay sonra yapılmaktadır. Köyün genelinde kadınlar ve kızlar ev işleriyle, hayvan bakımıyla, tarla ve bahçe işleriyle uğraşmaktadır. Kadının sorumluluğu erkeklerinkinden daha fazladır.
Düğünlerinde ve mutlu günlerinde horon tepmekte ve hep birlikte eğlenmektedirler. Y.Dönerdere halkının tamamı hanefi mezhebine mensup iken aşağı Dönerderenin halkı ise şafiidir.
Y.Dönerderede büyük ve minareli bir cami bulunmaktadır. Köylü için hac ibadeti oldukça önemsenen bir dinsel görevdir. Bu sebeple köydeki yaşlıların tamamına yakını (Kadın .ve erkekler) hacıdır. Ramazan ve kurban bayramları da köyde ilgi ile kutlanan eski adetlerin yaşatıldığı günlerdir.
EĞİTİMDE DÖNERDERE
Başlatılan bütün işlerde mutlaka bir hedef belirlenmekte ve bunun için çalışmalar planlanmakta ,engel teşkil eden unsurlar da analiz edildikten sonra uygulama basamağına geçilmektedir.Hazırlıktan sonuç aşamasına uyumlu bir gidiş yoksa elde edilecek mal veya hizmetin kalitesinde bir eksikliğin olması muhtemeldir.
Bazı dalışlar aceleci ve beklide plansız olabilir. Ancak niyete göre şekillendirilebilir.Bu genelleme bazı sonuçlardan yola çıkılarak yapılacak.
Karadeniz´in yeşilliklerinin her tonuna sahip, doğal güzellikleri ve ata toprağı değerini taşıyan Uzungöl den Dönerdere ye yerleşen büyüklerimiz ilk geldiklerinde ortama uyum konusunda zorluk çektiklerini zaman zaman anlatmakta ve geçmişi birazda olsa sorgulamaktadır. Karadeniz ikliminden karasal iklime , ormandan bozkıra, çağlayan derelerden bir su gözesine vb. daha bir çok kıyaslanacak durumlarla karşılaşmaları biraz ürkekliğin yanında insan olmanın , vatandaş olmanın cesaretini kendilerinde bulan büyüklerimiz ortamı kendilerine uydurma becerisini gösterdiler.Sosyal ve ekonomik alanda çeşitli çalışmalara imza atmaya başladılar. Birlik ve beraberliğin ,ekonomik dayanışmanın sembolü olan S.S. Dönerdere Tarımsal Kalkınma Kooperatifini kurdular.Tarım ve hayvancılığın geliştirilmesine önem verdiler.Elde ettikleri ürünleri değerlendirmeye çalıştılar. Ekonomik kalkınma yanında sosyal hizmetlerin köye kadar getirilmesi için çaba sarf ettiler.1972 de Jeneratör ile elektriğe ,1973 de şebeke suyuna kavuşturulan köyün imarına da önem verilmeye başlandı ve stabilize yol yapımı gerçekleştirildi.
Kooperatif hizmetlerini çeşitlendirmeye ve üyelerine destek olmaya çalıştı. Sulu tarıma geçiş için gölet yapımı gerçekleştirildi. Çeşitli hayvancılık projeleri uygulandı.
Bu çalışmaların yanında eğitime önem verildi. Beş sınıflı İlkokuldan 8 yıllık İlköğretim uygulamasına geçildi. Büyük zorluklarla, 1991-1992 Eğitim- Öğretim yılında açılan Yukarı Dönerdere İlköğretim Okulu İlk örneğini teşkil etmektedir.Eğitim alanındaki çalışmalar sadece kendi köyümüz için değil, çevreyi de içine alacak şekilde tasarlanmıştır. Sekiz yıllığa geçiş esnasında öğrenci azlığı nedeniyle eleştirilere maruz kalındı. 6 -8 veya 10 kişilik sınıflar lüks olarak nitelendi.Kısa bir zaman sonra E. Dönerdere ve Dağdeviren den öğrenci katılımları oldu. Öğrenci sayısı artıkça fiziki mekan yetersizliği yaşanmaya başlandı. Bu durumu fark eden Dönerdere halkı diğer alanlarda sağladıkları başarıların yanında eğitime katkının daha fazla faydalı olacağına inandıklarından okula ek birimlerin yapılması için harekete geçtiler.Valiliğin ve Kaymakamlığın katkıları ile 3 derslik ,1 öğretmenler odası , l kitaplıktan oluşan ek bina yapıldı.1998-1999 Eğitim ? Öğretim yılında hizmete açıldı.A. Tulgalı ve Y. .Tulgalı Köylerinde taşıma kapsamına alınması ile öğrenci sayısı gittikçe arttı. Önceleri bir öğrenciye 3 sıra düşerken şimdi bir sırada üç hatta dört öğrenci oturacak aşamaya
gelindi. Öğrenci sayısı katlanarak arttı.Daha sonra A.Tulgalı ve Dağdeviren köylerinde 8 yıllık Taşıma Merkezleri yapılması ile öğrenci sayısında azalma oldu.
Çevrenin eğitim merkezi durumuna gelmeye başlayan Dönerdere de ; geçici binası Dönerdere halkı tarafından yapılan Y.Dönerdere Çok Programlı Lise 2002-2003 Eğitim ?Öğretim yılında hizmete açıldı. 1992 de İlköğretim için yapılan eleştirilerin aynısı lise için yapılmaya başlandı.Çok kısa zamanda çevredeki gençlerimizin ilgisi çeken lisemizde öğrenci sayısı katlanarak artmakta ve kendilerine yakın olan lisede okumanın mutluluğunu yaşamaktadır.2009 Eylül ayında yeni binasına kavuşan lisenin 2011-2012 Eğitim Öğretim Yılında 317 öğrencisi mevcuttur.
Sosyo-ekonomik alanda misyonunu gerçekleştiren Dönerdere ,artık eğitim alanında hedefler edinmiş ve 21. yüzyılın gençliğini yetiştirmek için beşiklik rolünü üstlenmiştir. Tarımsal alandaki üretimin mutluluğu yanında , kaliteli insan yetiştirmenin daha faydalı olacağına inanılmaktadır.
Yapılanları asla yeterli görmeyen Dönerdere halkı çalışmalarını sürdürmektedir.İlköğretim ve lise yatırımların gerçekleştirilmesi gençlerimizin yetiştirilmesinde önem arz etmektedir. Eğitime % 100 Destek arayışları içindedir. Bu konuda duyarlı davranacak kişilerin olacağını ümit ediyoruz. Konulacak her tuğla ile yükselecek binalar içinde yetişecek gençlerimiz ülkemizin kalkınmasında ve milletimizin yücelmesinde rol alacak ve koyduğunuz tuğlalardan ne çiçekler ne cevherler fışkıracak ! GELECEKTE DÖNERDEREYİ GÖRMEK İSTİYORSANIZ; EĞİTİM YATIRIMLARINDA DESTEKLERİNİZİ
Mehmet GENEL
Y.Dönerdere ÇPL. Müdürü