İlçemiz Taşören (Zeleka) Mahallesinden emekli öğretmen Ahmet Mutluoğlu´nun yazdığı "ZELEKA 1965" adlı inceleme yazısını değerli okurlarımızla paylaşıyoruz
İlk olarak 1681 vergi defterlerinde 10 haneli bir köy hüviyeti ile ortaya çıkan Zeleka, 1700´lü yıllarda, Zeleka´ya gelip köyün en son bölümü olan Boğa Mahallesi´ne yerleşen İksenitli Ömer Efendi´nin iskânı ile kuruluşunu tamamlar. Zaman içinde, Boğa Düzü´nden Kale´ye, Huş Mahallesi´nden Holaysa´ya mevcut köy arazisi bölüşülür ve tapulanır.
Boğa Mahallesi ile İtırmağı çayırları arası ağaçlık, köy ortak malı meradır. Bu kısımdan bazen para karşılığı bazen de bilâbedel (parasız) odun ve kereste dağıtımı yapılır. Güzün de yaprakları, belirlenen günlerde hep beraber toplanır. Köy bekçisi yıl boyu meranın güvenliğinden de sorumludur. Yani idarece belirlenen durumlar haricinde kimse meradan bir şey alamaz.
Zamanla köy nüfusu artar, köy kalabalıklaşır ve ihtiyaçlar çoğalır. Mahmut Oğlu Hudek Numan Efendi (1860-1922) Of Müftülüğü´ne tayin edilir. Devlet katında önemli bir şahsiyetin varlığından da istifade edilerek meranın Kamara-İtırmağı yolundan aşağı kısmı bölüşülür, gerisi yine ortak kullanımda mera olarak kalır.
Nihayet 1960´lı yılların ortalarında köy nüfusu doruğa ulaşır. On hanelik Zeleka, hicretlere rağmen 150 haneyi aşar. Ergenekon´a sığmaz olur Zelekalılar. Daha rahat geçim için, kalan meraların da bölüşümü gündeme alınır ve gerçekleştirilir.
Muhtar, Aziz Oğlu Alibey Kaba (1911-1986)´dır. Toplantılar yapılır, kararlar alınır ve Gavuşoğlu Mehmet Arslantürk (1904-1983)´ün başkanlığında; Hudekoğlu Mehmet Tuncer (1910-1987), Atmaca Salih Oğlu Sadık Doğan (1931-1996), Çerek Ömer Oğlu Talip Aydın (1924-1995), Hamit Oğlu Yusuf Akyüz (1915-2006), Çerek Ömer Oğlu Mehmet Aydın (1926-2005) ve Taka Hasan Oğlu Ekrem Teke (1939-1998)´den müteşekkil tam yetkili bir komisyon oluşturulur. Temelli Aziz Mehmet Oğlu, Köy Bekçisi Ali Aydın (1922-1997) da komisyonun yardımı için görevlendirilir.
Komisyon önce pay sahibi olacak hane halkı reislerini belirler. Kalabalık aileler bir grupta, orta aileler bir grupta ve küçük aileler başka bir grupta listelenir. Buna göre büyük, orta ve küçük olmak üzere üç çeşit parselasyon planlanır. Günlerce arazi çalışması yapılır. Yerinde ölçümler ve kıymet değerlendirmeleri yapılır. Kamara-Taşhana Yolu ile Batiha Düzü arası için ayrı; Batiha Düzü ile Stros Tepesi arası için ayrı olmak üzere, krokiler çizilir. Her iki bölge için küçük, orta ve büyük parseller belirlenir. Parseller kartonlar üzerinde ölçüleri ile çizilir. Çizilen krokiler biri kaybolursa diğerleri bulunsun ve ileride unutulan veya sorun çıkaran parseller yeniden belirlenebilsin diye üç ? dört nüsha olarak çoğaltılır.
Belirlenen bir pazar günü Merkez Camii´nin üst katındaki dershane kısmında, hane halkı reislerinin katılımı ile kuralar çekilir ve kime hangi parsellerin düştüğü kayda geçilir. Daha sonra yine belirlenen günlerde araziye çıkılır, parseller sahiplerine veya yakınlarına, sınırları belirlenerek teslim edilir. Yapılan masrafların karşılanabilmesi için de, kuraya katılan her hane halkı reisinden belli bir ücret tahsil edilir.
Benim ilkokul yıllarıma tesadüf eden bu olayın kura çekimine babamla, parsel teslimine de annemle iştirakimin fotoğrafları net olarak zihnimdedir.
Hava güneşli, ortalık bayram yeri gibidir. Komisyon görevlileri, ellerinde takriben 2 metrelik çubuklarla, araziyi ölçüyor ve ilgili parseli kura sahibine teslim ediyordu. Bizim parselimizin biri Taşhana Yolu´nda Fati´nin Gürgenliği´nde, Memişin Çayırı´nın hemen üstünde; ikincisi de Stros Tepesi´ndeydi.
Daha sonra gerek çocukluğumda, gerekse öğretmen olarak köyde ikamet ettiğim yıllarda, odun kestik taşıdık bu parsellerden herkes gibi. Parselini 2000-3000 liraya satan da oldu. Tapuları yoktu tabii olarak ancak sorun halinde Alibey Kaba, Mehmet Arslantürk, Mehmet Asanoğlu, Yusuf Akyüz, ? ellerindeki krokilerle imdada yetişiyor, sorunu hallediyordu.
Sonra ne mi oldu? 2000´li yılların başında çıkarılan anlaşılması imkansız bir yasa ile ve hak sahiplerine beş kuruş ödemeden, dedelerimizin tapulu çalılıkları ile beraber mera parsellerimiz de güle oynaya elimizden kaydı gitti.
Açıkçası dedelerimizin dişleri ve tırnakları ile edindikleri toprakları koruyamadık. Ancak ben şahsen bizden sonra oralara sahip çıkılacağına ve toprağımızın, yapılan yanlıştan dönülerek, iadesini sağlayacak nesillerin geleceğine inanıyorum. Zira hiçbir haksızlık baki kalamaz, kalmamalıdır. Her hanesinden en az bir ferdini Çanakkale´de, Sarıkamış´ta ve İstiklâl Savaşı´nda şehit veren bir yöreye böyle bir muamele reva görülmemeliydi.
Şimdi ?Birinci Taksimat?ın hikayesini ileride ele almak ümidiyle bu İkinci Mera Taksimatı´nda köyümüzü temsil eden hane halkı reislerinin kim olduklarını, Heyet Başkanı´nın günümüze ulaşan listelerinden görerek selamlayalım ve rahmetle analım onları isterseniz.
KURAYA KATILAN HANE HALKI REİSLERİ:
No |
Adı Soyadı |
Baba Adı |
D. Tarihi |
Öl. Tarihi |
Lakabı |
1 |
Rasim Rendeci |
Hasan |
1932 |
Sağ |
|
2 |
Rafet Baş |
Mahmut |
1912 |
1985 |
Rafet Mollaismail |
3 |
Süleyman Kaya |
Eset |
1913 |
1997 |
Hasekina Süleyman |
4 |
Süleyman Kara |
Mehmet |
1915 |
1962 |
Süleyman Karahasan |
5 |
Süleyman Rendeci |
Kasım |
1930 |
Sağ |
Hafus Rendeci |
6 |
Mehmet Ali Aslan |
Aziz |
1937 |
2013 |
Mehmet Ali Çakır |
7 |
Yaşar Aydın |
Muhammet |
1937 |
2001 |
Yaşar Alika |
8 |
Talip Aydın |
Ömer |
1924 |
1995 |
Çereko Talip |
9 |
Mustafa Kaba |
Mehmet |
1908 |
1970 |
Nuri Babası |
10 |
Ahmet Çiftçi |
Şağban |
1903 |
1979 |
Kâmil Babası |
11 |
Mehmet Alli Kaba |
Mustafa |
1932 |
2011 |
Hafus Kilimali |
12 |
İbrahim Teper |
Süleyman |
1895 |
1972 |
Debura İbrahim |
13 |
Ahmet Aydın |
Bilal |
1900 |
1992 |
Ahmet Alika |
14 |
Celâl Çiftçi |
İbrahim |
1929 |
2000 |
Hafus Celal |
15 |
Bayram Çiftçi |
Yusuf |
1899 |
1973 |
Bayram |
16 |
Yusuf Akyüz |
Hamit |
1915 |
2006 |
Yusuf Kuskar |
17 |
Abdurrahim Rendeci |
Ahmet |
1932 |
2006 |
|
18 |
Hamit Bakırcı |
Ali |
1902 |
1972 |
Hamit Kobuç |
19 |
Ahmet Çiftçi |
Zekeriya |
1939 |
2013 |
Almancı |
20 |
Süleyman Keski |
Mehmet |
1929 |
2008 |
|
21 |
Hüseyin Taka |
Behram |
1910 |
1988 |
|
22 |
H. Mehmet Çiftçi |
Şerif |
1906 |
1982 |
Sünnetçi Karahasan |
23 |
Mehmet Kılıç |
Ali Osman |
1916 |
2004 |
Kofali |
24 |
Mehmet Rendeci |
Kasım |
1903 |
1990 |
|
25 |
Mehmet Taka |
Hasan |
1920 |
1985 |
Hasanefendi |
26 |
Ahmet Atalay |
Mustafa |
1901 |
2012 |
Kırbıyık |
27 |
Aziz Çiftçi |
Şerif |
1920 |
2005 |
Tüccar |
28 |
Dursun Ali Arslantürk |
Numan |
1923 |
1975 |
Hemide Oğlu |
29 |
İbrahim Çiftçi |
İsmail |
1945 |
Sağ |
Şkebiza İbrahim |
30 |
Ömer Aydın |
Aziz |
1904 |
1988 |
Ömer Temelli |
31 |
Ahmet Çiftçi |
İsmail |
1934 |
1965 |
Şkebiza Ahmet |
32 |
Tahsin Tuncer |
İbrahim |
1918 |
1988 |
Hacı Tahsin |
33 |
Halil Teper |
İsmail |
1903 |
1990 |
Debura Halil |
34 |
Bahadır Akyüz |
Ahmet |
1917 |
1969 |
Behadur Kuskar |
35 |
Ahmet Çiftçi |
Mustafa |
1929 |
1990 |
Ahmet Kuhz |
36 |
Mehmet Çiftçi |
Şağban |
1900 |
1974 |
Kiremitçi |
37 |
Hasan Taka |
Hasan |
1910 |
1994 |
Hasan Hasanefendi |
38 |
Mustafa Kasap |
Aziz |
1916 |
1996 |
Kasap |
39 |
Mehmet Aydın |
Muhammet |
1927 |
1984 |
Mehmet Alika |
40 |
Mustafa Asanoğlu |
Kamil |
1935 |
Sağ |
Cennet Kuşu |
41 |
Alibey Kaba |
Aziz |
1911 |
1986 |
Muhtar |
42 |
Niyazi Çiftçi |
Kâmil |
1900 |
1975 |
Mehmetali |
43 |
Mehmet Arslantürk |
İbrahim |
1904 |
1983 |
Gavuşoğlu |
44 |
Lütfi Çiftçi |
Ali |
1940 |
2007 |
Lütfi Hoca |
45 |
Mustafa Çiftçi |
İsmail |
1936 |
2009 |
Şkebiza |
46 |
Osman Arslantürk |
Numan |
1941 |
Sağ |
Foto Osman |
47 |
Süleyman Taka |
Mehmet |
1924 |
2007 |
Zeyne Eşi |
48 |
Niyazi Tuncer |
İlyas |
1916 |
1994 |
Hudek Niyazi |
49 |
Ömer Arslan |
Ahmet |
1929 |
1993 |
Uzun Ömer |
50 |
Meryem Çiftçi |
Hasan |
1910 |
1990 |
Meyreme Hasanefendi |
51 |
Enver Şen |
Aziz |
1920 |
1991 |
Mandoğlu Enver |
52 |
Hasan Aydın |
Şemsettin |
1940 |
Sağ |
Çereko Hasan |
53 |
Mustafa Gezgin |
Mehmet |
1903 |
1986 |
Kundurap |
54 |
Halime Şen |
Ali |
1910 |
1975 |
Helime Manduyu |
55 |
Sadık Doğan |
Salih |
1931 |
1996 |
Hafus Atmaca |
56 |
H. Mehmet Kasap |
Aziz |
1907 |
1999 |
Muhammet Kasap |
57 |
İsmail Hakkı Çiftçi |
Mustafa |
1928 |
2003 |
Hafus Kuhz |
58 |
Ali Aydın |
Aziz |
1922 |
1997 |
Ali Temelli |
59 |
Esat ve Mustafa Mutlu |
Ahmet |
1925-1927 |
1992-1993 |
Kutri Eset-Kutri Hafus |
60 |
Emin Tuncer |
Aziz |
1904 |
1975 |
Emin Memiş |
61 |
Mustafa Kaba |
Aziz |
1902 |
1980 |
Okulun altında |
62 |
Mehmet Tuncer |
İbrahim |
1910 |
1987 |
Kavina Muhammet |
63 |
Mehmet Mutlu |
Salih |
1921 |
1993 |
Salihefendi oğlu |
64 |
Salih Kara |
Mehmet |
1932 |
Sağ |
Salih Karahasan |
65 |
H. İsmail Arslantürk |
İbrahim |
1910 |
1986 |
Gavuş İsmail Cubama |
66 |
İsmail Rendeci |
Ali |
1880 |
1968 |
|
67 |
Mehmet Zekeriya Taka |
Zekeriya |
1908 |
1979 |
Zekeriya Muhammet |
68 |
Mustafa Telli |
Hüseyin |
1942 |
Sağ |
Mustafa Post |
69 |
Mustafa Kara |
Ahmet |
1905 |
1986 |
Sünnetçi Karahasan |
70 |
H. İbrahim Çiftçi |
Süleyman |
1897 |
1972 |
Evi Camii altında |
71 |
Mustafa Atalay |
Ahmet |
1936 |
Sağ |
Kırbıyık Mustafa |
72 |
Muslim Aydın |
Ferhat |
1933 |
2003 |
Muslim Alika |
73 |
Sait Ali Aslan |
Aziz |
1928 |
2009 |
Seydali Çakır |
74 |
Muhammet Atalay |
Mehmet |
1888 |
1976 |
Emrullah |
75 |
Hasan Atalay |
Mehmet |
1892 |
1973 |
Sako |
76 |
Rasim Tuncer |
Zihni |
1928 |
Sağ |
Rasim Mulamer |
77 |
Ahmet Rendeci |
Kasım |
1921 |
1997 |
|
78 |
Hasan Rendeci |
Mahmut |
1913 |
1985 |
Hasan Yulduza |
79 |
İlyas Tuncer |
İlyas |
1913 |
1984 |
Hutek Hacı İlyas |
80 |
Muslim Şen |
Şükrü |
1938 |
Sağ |
Mandoğlu |
81 |
Eset Taka |
Mehmet |
1933 |
2005 |
Muhtar |
82 |
Mehmet Keski |
İlyas |
1927 |
1993 |
Keski Muhammet |
83 |
Süleyman Aydın |
Şemsettin |
1950 |
Sağ |
Suleyman Çereko |
84 |
Mehmet Durmuş |
Recep |
1900 |
1972 |
Kibica Sünnetçi |
85 |
Mustafa Aydın |
Ömer |
1908 |
1987 |
Yayıkçı Mustafa Çereko |
86 |
Şevki Taka |
Zekeriya |
1912 |
1975 |
|
87 |
Hamide Yılmaz |
Mehmet |
1929 |
1985 |
Hemide Yunus |
88 |
Makbule Tuncer |
Ahmet |
1911 |
1985 |
Ahmet Eşi |
89 |
Mehmet Asan |
Mehmet |
1905 |
2010 |
Mehmet Merduyu |
90 |
Lütfi Kaba |
Mehmet |
1942 |
Sağ |
Ahmet Kabanın Abisi |
91 |
Kemal Taka |
Hüseyin |
1933 |
Sağ |
|
92 |
Ahmet Akyüz |
Ahmet |
1927 |
1996 |
Ahmet Kuskar |
93 |
Efraim Telli |
İbrahim |
1901 |
1979 |
Kako |
94 |
Ahmet Kaya |
Beyaz Ali |
1908 |
1968 |
Çavuş Kaya |
95 |
Mustafa Aydın |
Bilal |
1897 |
1981 |
Mustafa Alika |
96 |
Mehmet Aslan |
Osman |
1932 |
2021 |
Berber Mehmet |
97 |
Hasan Arslan |
Ali Osman |
1902 |
1996 |
Hasan Merefendi |
98 |
Mustafa Hasgiyer |
Mehmet |
1927 |
1996 |
Mustafa Haseki |
99 |
Hasan Kaba |
Ahmet |
1940 |
2015 |
Bumbura Hasan |
100 |
İbrahim Atalay |
Mehmet |
1929 |
Sağ |
Koçot İbrahim |
101 |
Ömer Çiftçi |
Kibar |
1919 |
2002 |
Ömer Hacikibar |
102 |
Mustafa Keski |
Mehmet |
1939 |
Sağ |
|
103 |
Hasan Arslantürk |
Numan |
1929 |
2014 |
Hasan Kofalina |
104 |
Hulüsi Asanoğlu |
Aziz |
1903 |
1996 |
Koyuncu |
105 |
Ömer Tuncer |
Süleyman |
1903 |
1974 |
Ömer Hudek |
106 |
Mehmet Çiftçi |
Ali |
1932 |
Sağ |
Şerif Efendi Oğlu |
107 |
Mehmet Taka |
Yakup |
1916 |
1996 |
Yakupoğlu Muhammet |
108 |
Mehmet Kaba |
Yusuf |
1903 |
1978 |
Deveci |
109 |
Mehmet Aydın |
Ömer |
1926 |
2005 |
Muhammet Çereko |
110 |
Bekir Yılmaz |
Aziz |
1926 |
2015 |
|
111 |
Yusuf Çiftçi |
Ahmet |
1909 |
1995 |
Yusuf Kadahorluoğlu |
112 |
Kâzım Kaya |
Muslim |
1932 |
2012 |
Öğretmen |
113 |
Mehmet Taka |
Ali |
1916 |
1973 |
Esat-Recep´in Babaları |
114 |
Mehmet Akyüz |
Ahmet |
1910 |
1982 |
Uzun |
115 |
İbrahim Aydın |
Ömer |
1927 |
1997 |
Hafus Çereko |
116 |
Süleyman Aydın |
Mehmet |
1915 |
1987 |
Süleyman Ustamehmet |
117 |
Fındıka Çiftçi |
Yusuf |
1908 |
1980 |
Funduka |
118 |
Mustafa Taka |
Mustafa |
1920 |
2000 |
Başkan |
119 |
Zihni Kaya |
Muslim |
1943 |
Sağ |
Terzi Zihni |
120 |
Mehmet Kaya |
Zekeriya |
1934 |
2015 |
Öğretmen |
121 |
Nuri Taka |
Osman |
1939 |
2001 |
Taka Nuri |
122 |
Ali Arslan |
Osman |
1918 |
1980 |
Alibey Ömerefendi |
123 |
Mahmut Kaba |
Aziz |
1897 |
1971 |
Kiremitçi |
124 |
Abidin Baştürk |
Kâmil |
1904 |
1996 |
Ğabidin |
125 |
Şükrü Durmuş |
Mehmet |
1931 |
2012 |
Kibica Şükür |
126 |
İbrahim Arslantürk |
Kamil |
1906 |
1980 |
İbrahim Çubama |
127 |
Hulüsi Aydın |
Kâzım |
1924 |
2013 |
Dilaver Muhammet |
128 |
Muslime Aydım |
Mehmet |
1908 |
1958 |
Muslime Alika |
129 |
Hacı Ahmet Seçilmiş |
Ahmet |
1909 |
1991 |
Cevahir Hacefendi |
130 |
Mustafa Şen |
Muhammet |
1906 |
1980 |
Patraç |
131 |
Mehmet Aydın |
Bilal |
1900 |
1970 |
Muhammet Alika |
132 |
İsmail Akyüz |
Ahmet |
1890 |
1976 |
İsmail Kuskar |
133 |
Ali Mutlu |
Hasan |
1886 |
1977 |
Kutri Ali efendi |
134 |
Alibey Kaya |
Ethem |
1910 |
1993 |
Muhtar |
135 |
Mehmet Telli |
Hüseyin |
1936 |
1996 |
Muhammet Post |
136 |
Hafız Mehmet Çiftçi |
İbrahim |
1925 |
2015 |
Hafus Mehmet |
137 |
Eyüp Tuncer |
Aziz |
1895 |
1985 |
Eyüp Memiş |
138 |
Ali Çiftçi (Alan) |
Ahmet |
1904 |
1986 |
Ali Alan |
139 |
Mustafa Korkmaz |
Mustafa |
1919 |
1995 |
Korkmaz |
140 |
İhsan Başoğlu |
Yusuf |
1943 |
Sağ |
Mollaismail İhsan |
141 |
Mustafa Aslan |
Osman |
1929 |
2014 |
Alime Mustafa |
142 |
Mustafa Seçilmiş |
Ahmet |
1920 |
1998 |
Cevahir Mustafa |
143 |
Mustafa Rendeci |
Kasım |
1925 |
1999 |
Kasım Mustafa |
144 |
Mahmut Akyüz |
Yusuf |
1897 |
1982 |
Kuskar Mahmut |
145 |
Dursun Tuncer |
Ali |
1918 |
2000 |
Ali Naci´nin Babası |
146 |
Veysel Mutlu |
Salih |
1925 |
1998 |
Kutri Veysel |
147 |
Yusuf Aslan |
Ömer |
1897 |
1982 |
Yusuf Merefendi |
148 |
Süleyman Kasap |
Muhammet |
1903 |
1961 |
Suleyman Hubur |
149 |
Hulusi Mutlu |
Ahmet |
1926 |
2014 |
Kutri Hfus Hulusi |
150 |
İdris Çiftçi |
Ali |
1928 |
2003 |
İdris Hafus |
151 |
Alibey Arslantürk |
İbrahim |
1933 |
1995 |
Cubama Hafus Alibey |
152 |
Mahmut Aydın |
Ömer |
1925 |
1998 |
Saatçı Mahmut |
KAYNAKLAR: