Kıpçakların dil izleri günümüzde de yaşamaktadır. Trabzon Polathane ve Vakfıkebir ağızlarındaki sabit ve düzenli bir halde kelime başlarındaki “g”lerin “k” ve “d”lerin “t” şeklini alması bu ağızları doğrudan doğruya Göktürk-Uygur Türkçesine bağlamaktadır. Yani “demiş” yerine “temiş”, “gelmek” yerine “kelmek” diyenler Doğu Karadeniz bölgesinde Göktürkler zamanından kalma Türkçeyi kullanmaktadır[1].
İlgili sözlükten[2] alfabetik sıraya göre fişlenerek seçilen sözcükler Arapça, Farsça, Hintçe, Hırvatça, Slavca, İtalyanca, Moğolca, Rumca, Rusça ve Yunanca sözcüklerden olanaklar ölçüsünde arındırılmış öz Kıpçak sözcükleri olmasına özen gösterilmiştir.
Aşağıda siyah puntolarla yazılan sözcükleri okunduğu gibi elli ve yukarı yaştaki bölge insanımız hala kullanmaktadır.
A
Aru: Arı, bal arısı
At: At, beygir
Atmaca, Toğan: Atmaca
Ayğır: Aygır, damızlık erkek at
Ayu: Ayı
Azman: Yaşlı iken enetilmiş aygır
B
Balaban: Atmaca
Baluk: Balık
Bayğuş: Baykuş
Bildurçın: Bıldırcın
Bit: Bit
Buğa: Erkek tohumluk hayvan
Buzağu: Buzağı, dana
Büre: pit
Ç
Çağal: Çakal
Çamuş: Talim görmemiş salma beygir
Çayan: Kırkayak, çiyan, akrep
Çekürge: Çekirge
Çil: Keklik
Çipçip: Serçe
D
Dağuk : Tavuk
Davar: Koyun
Davuşağan: Tavşan
Deve kuş: Deve kuşu
E
Enük: Köpek ve yırtıcı hayvan yavrusu
Eygir: Siyah renkli at
G
Güverçin: Güvercin
İ
İnek: İnek
İşek: Eşek
İt: Köpek
K
Kablan: Kaplan, panter
Kançuk: Dişi köpek
Katır: Katır
Kaz: Kaz
Kedi: Kedi
Kene: Koyunda ve sığırda olan yapışkan böcek
Keyik: Geyik, Ceylan
Kirbi: kirpi
Kırlanguç: Kırlangıç
Kıstrak: Kısrak
Koç: Koç
Koyın: Koyun
Kögercin,kögercün: Güvercin
Kölük: Yük ve binek hayvanı
Köstebek: Gözsüz tarla faresi
Kuğu: Kuğu kuşu
Kurt: Solucan, kurt
Kutuk : Eşek sıpası. Yabani eşek yavrusu
Kurbuğa : Kurbağa
Kuzı: Kuzu
Kuş: kuş
O
Oğlak: Oğlak, keçi yavrusu
Ovlak: Oğlak, keçi yavrusu
Ö
Öküz: Öküz
Ördek: Ördek
S
Saka: Saka kuşu
Sansar: Sansar
Sazan balığı: Sazan balığı
Sıçan: Sıçan, fare
Sığır: Sığır
Sığırçuk: Sığıcık kuşu
Sulunçan: Solucan
Surtlan: Sırtlan
Süglün: Sülün
Ş
Şakal: Çakal
Şerşe: Serçe
Şişek:1-iki veya üç yaşında dişi koyun 2- Oğlak, keçi yavrusu
T
Tağuk: Tavuk
Tağuz: Domuz
Tana: Dana
Tavar: Davar, hayvan
Tavşan: Tavşan
Tavuk: Tavuk
Tay: At yavrusu
Teke: Teke, erkek keçi
Tekeçük: Küçük teke
Teve: Deve
Teve kuşu: Deve kuşu
Tırtıl: Tırtıl, küçük kurt
Tilkü: Tilki
Toğuz: Domuz
Toklu: Bir yaşındaki erke koyun, kuzu
Toy: Toy kuşu
Turna: Turna Kuşu
U
Üvez: Tatarcık, sivrisineğe benzeyen zararlı bir sinek
Y
Yabalak: Baykuş
Yarasa : Yarasa
Yavrı: Civciv, kuş yavrusu, balık yavrusu
Yavşak: Bit yavrusu
Yayın balığı: Tatlı su balığı
Yengeç: Yengeç
Yılan: Yılan
Z
Zağar: Bir tür küçük köpek
[1] Prof. Dr. İbrahim TELLİOĞLU, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, DOĞU KARADENİZ KIPÇAKLARI, Ulaşılan Adres: http://www.karam.org.tr/Makaleler/1774829361_05-%C4%B0brahim%20TELL%C4%B0O%C4%9ELU.pdf, 23.03.2020
[2] Recep Toparlı, Hanifi Vural, Recep Karaatlı, Kıpçak Türkçesi Sözlüğü, TDKY,3. Baskı, Ankara,2014,s, 162