Prof.Dr.Necati AĞIRALİOĞLU


ÇAYKARA’YA BEDDUALI ‘MEŞE’ TEPESİ SEYİR TERASI

--------------


Bu yazıda,  80 kilometre uzunluğundaki Solaklı vadisinin ortalarında ve denizden 1786 metre yüksekte olan, bütün vadiyi ve Karadeniz’i tepeden seyretme imkânı bulunan Beddualı Meşe Tepesinin Çaykara’ya bir seyir terası olarak kazandırılması görüşü ortaya konmuştur.

Teras, Fransızcadan Türkçeye geçmiş olup binaların üzerindeki üstü açık düz yer, taraça, olarak tarif edilmektedir. Bu kelime, sadece binalar için değil, başka mekânlar için de kullanılmaktadır. Meşe, bir ağaç türünün adı olmakla birlikte halk ağzında orman, ormanlık yer anlamında da kullanılır.

Karayolu ile Of’tan Çaykara’ya gitmek üzere Karadeniz sahilinden ayrılıp iç tarafa dönünce vadinin ortasında 1786 metre yüksekliğinde Beddualı Meşe Tepesi görünür. Bu tepe sahilden kuş uçuşu yaklaşık 35 kilometre, Çaykara merkezinden ise 5 kilometre mesafededir. Çaykara merkezinin denizden yüksekliği 290 metredir. Meşe tepesinin 1786 metre olduğuna göre aradaki yükseklik farkı yaklaşık 1500 metredir. 1960 yıllarda önemli yüksek tepelere olduğu gibi bu tepeye de devlet tarafından ahşap bir röper noktası inşa etmişti. Şimdi bu yapı yok oldu.

Tepeye Beddualı Meşe tepesi denmesinin sebebi, çığ oluşma ve düşmesine karşı vaktiyle batı yamacının ormanlaştırılması ve bu ormanın beddua ile korunmasıdır. Esasen tepe çok yüksek olduğundan ve doğu ve bilhassa batı yamaçlarında kışın çığ meydana geldiğinden batıya bakan yamacının aşağısında bulunan Çambaşı Mahallesinin çığdan korunması için meydana getirilecek ormandan ağaç kesenler için bilinmeyen bir tarihte Kabe’de beddua yapılmış ve böylece tepenin batı yamacında balta girmeyen bir orman meydana getirilmiştir. Bu ormana Beddualı Orman, ‘Beddualı Meşe’ denir. Bu korumadan dolayı hiçbir korucusu olmayan bu ormandan hiçbir kimse odun, kereste, ot, hatta ağaç yaprağı bile almaz. Bu ormanda ağaçlar yere düşen tohumdan fidanlanır, büyür kocaman bir çam olur. Belki on yıllar sonra kendiliğinden kurur, devrilir, çürür ve yeni ağaçlara gübre olur.

Beddualı Meşe Tepesi, Çaykara’nın güneyinde, Solaklı Vadisi İle Eğridere Vadisi arasında, 4 mahallenin (köyün) arazilerinin birleştiği bir mekândır. Kuzeyinde Maraşlı, doğusunda Eğridere, Güneyinde ve Güney-batısında Çambaşı, batısında Yukarı Kumlu yer alır. Beddualı Meşe Tepesi’nin Çaykara Merkezine göre konumu, 40.70373 enlem ve 40.26710 boylamda mavi nokta ile Şekil—1’de gösterilmiştir.

Şekil-1: Beddualı Meşe Tepesi’nin Çaykara Merkezine Göre Konumu

Bu tepeden denize doğru bakınca Of- Çaykara karayolunun önemli kısımları ve denize kadar vadide bulunan bütün köyler (mahalleler) seyredilir. Hatta Karadeniz içinde seyahat eden gemi ve tekneleri bile seyretmek mümkündür. Yazın buradan güneşin denizden batışını (gün batımı) seyretmek mekâna ayrı bir güzellik katar. 

Doğu’ya bakınca yöredeki yaylalar ve Kurt Dağı görülür. Güneydeki Trabzon- Bayburt sınırını teşkil eden Demirkapı Dağı gibi dağ zirvelerini seyretmek mümkündür. Batı tarafında ise Ay Meydanı dâhil, Sultan Murat Şehitliği, bazı yaylaları, Soğanlı Dağları ve Kemer Geçidi bile görülebilmektedir.

Eğridere ve Çambaşı mahallelerinden yaylalarına ulaşım yolları 1801 metre rakımda birleşmektedir. Beddualı Meşe Tepesinin güney-doğu cephesinden 14 Ağustos 2024 Çarşamba Günü çekilmiş bir resmi Şekil-2’de görülmektedir. Mavi gök, beyaz bulut, yeşil orman ve çimen ahenkli bir manzara meydana getirmiş.

Şekil-2:  Beddualı Meşe Tepesinin 14 Ağustos 2024 Tarihinde Güney-doğu Yönünden Çekilen Resmi

Bu tepeye en yakın araba yolu 500 metre mesafedeki 1716 metre kotundaki noktaya ulaşmıştır. Bu noktadan Tepeye bağlanacak karayolunun uzunluğu yaklaşık 500 metredir. Bu 500 metre uzunluğundaki araba yolunun hem orman işletmesi açısından hem de yerli ve yabancı insanlar yönünden öncelikle yapılması gerekir.

Ayrıca bu tepede oluşturulacak 50 metre genişliğinde ve 200 metre uzunluğundaki düzlükte bazı hizmet binaları da yapılabilir. Böylece yazın hafif rüzgârlı ve serin bir ortamda,  gün boyu güneş alabilen, orman havalı ve rutubetsiz güzel bir manzarada gelen insanlara piknik imkânı sağlanmış olur. 

Bu yerde cam teras yapmaya gerek yoktur. Çünkü bütün etrafa tepeden bakılabilmektedir. Bir döner kule yapılırsa oturduğunuz yerden her yönü seyreltebilirsiniz.

Bağlanacak yolun uzunluğu 500 metre dolayındadır. Bu kısa yolun açılması Orman İdaresi ile Çaykara Belediyesinin işi olsa gerek. Fakat asıl iş Turizm Bakanlığına düşmektedir. İlk yıl yapılacak kısa yoldan başka bir çalışmaya ihtiyaç yoktur. Diğer alt yapı tesisleri Turizm Bakanlığının ilgisine muhtaç. Sadece bu araba yolu açılsa bile bölgenin bir güzelliği daha insanların hizmetine sunulmuş olur.